مهندسی دریا
مهندسی دریا شاخه ای از علوم است که با طراحی، توسعه، تولید و نگهداری تجهیزات مورد استفاده در دریا و کشتی های دریایی مانند قایق ها، کشتی ها و غیره مشغول به کار است.
مهندسی دریا شامل مهندسی قایق ها، کشتی ها، راه آهن های نفتی و دیگر کشتی ها یا سازه های دریایی و مهندسی اقیانوس شناسی است. به طور خاص، مهندسی دریایی کاربرد رشته مهندسی علوم، از جمله مهندسی مکانیک، مهندسی برق، مهندسی الکترونیک و علوم رایانه، به منظور توسعه، طراحی، بهره برداری و نگهداری نیروی دریایی و سیستم های برقی و تکنولوژی اقیانوس شناسی است.
این رشته در گذشته، شاخه و گرایشی از مهندسی مکانیک بوده است. لذا بسیاری از واحدهای این رشته با مهندسی مکانیک یکسان هستند.
این رشته دارای سه گرایش مهندسی کشتی، کشتی سازی و دریانوردی است.
دروس مشترک در گرایش های مختلف مهندسی دریا
ریاضی، معادلات دیفرانسیل، محاسبات عددی، فیزیک مکانیک، فیزیک، شیمی و خواص مواد، مبانی مهندسی برق، رسمی فنی، استاتیک، دینامیک، مقاومت مصالح، ترمودینامیک، مکانیک سیالات، طراحی اجزاء و ماشین، انتقال حرارت، کنترل اتوماتیک
گرایش مهندسی کشتی
مهندسین کشتی، مسئولیت تعمیر، نگهداری و راه اندازی موتور کشتی، نظارت مستقیم ،مسئول مدیریت و اداره فنی امور کشتی ها را برعهده دارند.
دروس تخصصی گرایش مهندسی کشتی
شناخت کشتی، الکترونیک ارتباطات، آرشیتکت کشتی، کمک های اولیه، دریانوردی و ملوانی، ماشین دریایی، صافی های فرعی، سیستم های انتقال قدرت
گرایش کشتی سازی
کشتی سازی یک رشته میان رشته ای است زیرا در ساخت یک کشتی، تخصص های متعددی مانند مکانیک، عمران، برق، متالورژی و … مورد نیاز است. کار مهندس کشتی سازی طراحی، محاسبه،نظارت بر ساخت و تعمیر انواع کشتی ها، زیر دریایی ها، قایق ها، شناورها و سازه های دریایی ( از جمله سکوها و اسکله ها) می باشد. مهندس کشتی سازی در صنایعی مانند نفت و گاز که نیاز به ساخت و استقرار سکوهای نفتی و کشتیرانی که بیشتر در کشور به اسکله سازی و تعمیر انواع کشتی ها و قایق ها می پردازند، فعالیت می کند.
دروس تخصصی مهندسی کشتی سازی
تکنولوژی کشتی، تحلیل سازه ها، آرشیتکت کشتی (استاتیک)، آرشیتکت کشتی (مکانیک)، ماشین های محرکه، مهندسی دریا، فیزیک موج، علم مواد و شناخت فلزات، ریاضیات مهندسی. (بسیاری از درسهای این گرایش همراه با آزمایشگاه یا کارگاه است).
گرایش دریانوردی
وظیفه یک مهندس دریانوردی، هدایت و رهبری کشتی و مدیریت منابع انسانی بر روی کشتی است. به زبان دیگر مهندس دریانوردی مسؤولیت راه‌اندازی کشتی و هدایت آن را بر عهده دارد.
دانشجویان این گرایش با این که تاحدودی مسایل فنی را می‌خوانند ولی مقدار قابل توجهی از درس‌هایشان ارتباطی با مسایل فنی ندارد. برای مثال مطالعه آب و هوا، جغرافیا و چگونگی یافتن مسیرها از جمله درسهای این گرایش است که ارتباطی با دروس رشته‌های مهندسی ندارد.
گرایش ها در مقطع کارشناسی ارشد و ضرایب دروس امتحانی(از راست به چپ)
این رشته در مقطع کارشناسی ارشد در گرایشهای سازه‌کشتی و هیدرومکانیک کشتی ارائه می‌گردد.
گرایش ها در مقطع دکتری و ضرایب دروس امتحانی(از راست به چپ)
۱٫ دروس تخصصی-۴
۲٫ استعداد تحصیلی-۱
۳٫ زبان انگلیسی-۱
توانایی‌های مورد نیاز و قابل توصیه
- تسلط بر زبان انگلیسی
- برخورداری از سلامت جسمانی و روانی کامل
- علاقه‌مند به کار در محیطهای دریایی و ساحلی
- توانایی عالی در حل مساله
- توانایی خوب در ریاضیات، فیزیک، مکانیک و فناوری اطلاعات (به خصوص برای مهندس کشتی و مهندس کشتی سازی)
- مهارت های مذاکره و ارتباطی خوب
- دانش فنی عالی (به خصوص برای مهندس کشتی و مهندس کشتی سازی)
- توانایی اولویت بندی کارها و برنامه ریزی موثر
- به روز نگه داشتن خود و اطلاع از آخرین پیشرفت ها و تکنولوژی های مرتبط
- توانایی مدیریت و سازماندهی (به خصوص برای مهندس دریانوردی)
- توان تصمیم گیری درست و به موقع (به خصوص برای مهندس دریانوردی)
- توانایی انجام کار تیمی
- توانایی حفظ آرامش در شرایط بحرانی (به خصوص برای مهندس کشتی و مهندس دریانوردی)
- رعایت اصول بهداشتی و ایمنی
- توانایی سفر و کار روی دریا برای مدت طولانی
- غواصی (به خصوص برای مهندس کشتی سازی۹
وضعیت استخدام مهندس دریا و بازار کار این شغل در ایران
مهندس دریا با توجه به تخصص خود می تواند در سازمان ها و شرکت های صنایع دریایی،کشتیرانی، نفت و گاز، کشتی سازی و… دولتی و خصوصی مشغول به کار شود. برخی از آنها عبارتند از
- شرکت کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران
- شرکت ملی نفتکش ایران
- شرکت کشتیرانی والفجر
- کارخانه کشتی سازی صدرا
- سازمان بنادر و دریانوردی و …
برخی از شرکت ها مانند شرکت ملی نفتکش ایران در دانشگاه ها در رشته مهندسی دریا به صورت بورسیه دانشجو می پذیرند. علاقه مندان به بورسیه، می توانند از این راه اقدام کنند تا پس از اتمام درس، شغل تضمین شده ای داشته باشند.
درصد و نمونه کارنامه قبولی رشته مهندسی دریا در مقطع کارشناسی در کنکور ۹۵
رشته مهندسی دریا دانشگاه سراسری خلیج فارس-بوشهر -روزانه
رشته مهندسی دریا دانشگاه سراسری علوم و فنون دریایی-خرمشهر -روزانه
