علوم ورزشی
physical education
تربیت بدنی و علوم ورزشی یکی از شاخههای علوم انسانی است که از جهات مختلف با علوم پایه و علوم تندرستی پیوند یافته و اثر و نقش آن در رابطه بسیار با توانبخشی و بهسازی جسمی و روانی افراد جامعه غیرقابل انکار است و در نظام جمهوری اسلامی ایران از جایگاه و منزلت ویژه ای برخوردار میباشد. دامنه فعالیت و کارآیی تربیت بدنی و علوم ورزشی در امر آموزش و پرورش و بهداشت فردی و اجتماعی بسیار وسیع و گسترده است بطوری که تمام گروههای سنی را، از پیش از تولد تا دوره سالخوردگی و کهولت در بر میگیرد.
در واقع تربیت بدنی رشته میان رشتهای میباشد که از علوم مختلف برای تقویت و تربیت جسم و روان انسان استفاده میکند. این رشته از یک سو مشتمل بر یکسری رشتههای پایهی پزشکی است(فارغ التحصیل آن تا حد یک پزشکیار با جسم انسان آشنا می شود) و از سوی دیگر بخشی از دروس این رشته شامل علوم تربیتی است ( برای اینکه دانشجوی این رشته با تنش و واکنش انسانها آشنا شود و بتواند به عنوان یک مربی با ورزشکاران یا دانش آموزان به درستی برخورد کند) و در نهایت یک بعد این رشته شامل علوم ورزشی می شود یعنی دانشجو، علوم ورزشی را به صورت علمی و عملی آموزش میبیند تا بتواند در رشتههای مختلف ورزشی مهارت داشته باشد و همچنین توانایی تحقیق در علوم ورزشی را به دست بیاورد.
ترتیب بدنی و ورزش بهعنوان یک عامل پیشگیرنده از بروز برخی از ناراحتیها و عوارض جسمی و روحی نیز مورد توجه بوده و ثابت شده است که عامل پیشگیرنده بروز برخی از ناراحتیها و عوارض جسمی و روحی بوده و از پیشروی پارهای از بیماریها مانند امراض قند و نارسائی های قبلی – عروقی جلوگیری بهعمل میآورد.
به بیانی دیگر، یکی از شاخههای رشته علوم انسانی که برای تقویت و تربیت جسم و روان انسان از علوم مختلف از جمله روانشناسی، جامعه شناسی، مدیریت و فیزیولوژی کمک میگیرد، رشته تربیت بدنی و علوم ورزشی است. هدف از این رشته آشنایی دانشجویان با جسم انسان در حد یک پزشک یار میباشد تا بتوانند به عنوان یک مربی حرفهای در زمینه مسائل ورزشی با ورزشکاران یا دانش آموزان در ارتباط باشند.
رشته تربیت بدنی و علوم ورزشی نقش موثری در رابطه با توانبخشی و بهسازی جسمی و روانی افراد جامعه دارد به همین دلیل از جایگاه مهمی برخوردار است و تربیت نیروی انسانی متعهد و متخصص در این رشته بسیار ضروری است. ضمن اینکه پیشگیری از بروز برخی از ناراحتی ها و عوارض جسمی و روحی و جلوگیری از بیماری هایی مانند امراض قند و نارسائیهای قلبی- عروقی از دیگر مزایای تحصیل در این رشته می باشد.کاربرد رشته تربیت بدنی و علوم ورزشی در امرآموزش و پرورش و بهداشت فردی و اجتماعی بسیار گسترده است و تمام گروه های سنی را از پیش از تولد تا دوره سالخوردگی وکهولت را شامل می شود.
رشتهی علوم ورزشی از زیرگروههای ۵ گروه آزمایشی علوم انسانی است و ضرایب دروس اختصاصی برای این رشته عبارت است:
ریاضی:۳ | اقتصاد: ۲ | ادبیات اختصاصی:۲ | عربی اختصاصی:۱ | تاریخ و جغرافیا:۱ | علوم اجتماعی:۳ | فلسفه و منطق:۲ | روانشناسی:۳ |
نکات
توانایی های لازم:
یکسری از مهارتهای پایهای را مثل ژیمناستیک و یا دومیدانی که نیاز به هماهنگی کامل عصب و عضله دارد، نمیتوان در بزرگسالی فراگرفت بنابراین دانشجوی این رشته باید از کودکی ورزشکار باشد( افرادی که از کودکی اهل ورزش هستند، انگیزهی بیشتری برای فراگیری مطالب علمی و عملی از خود نشان میدهند)
این رشته به صورت نیمه متمرکز دانشجو میگیرد(یعنی در یک آزمون عملی مهارت، آمادگی و توانایی جسمی دانشجویان سنجیده می شود)
شرایط و ضوابط اختصاصی رشته تربیت بدنی و علوم ورزشی
حداقل طول قد برای برادران ۱۶۵ سانتیمتر به بالا و برای خواهران ۱۵۸ سانتیمتر به بالا
قهرمانان تیم ملی در مورد مذکور (قد)مستثنی می باشد.
حداقل دید چشم ۱۰/۷(هفت دهم)
داشتن سلامت جسمانی و ارائه گواهی تندرستی
نکته : بدیهی است چنانچه پذیرفته شدگان رشته تربیت بدنی و علوم ورزشی، هریک از شرایط فوق را نداشته باشند، قبولی آنان لغو خواهد شد.
تعداد واحدهای درسی:
دروس این دوره دانشگاهی عمدتاً جنبه نظری و عملی دارد. تعداد واحدهای برنامه کارشناسی تربیت بدنی و علوم ورزشی پیوسته مشتمل بر ۱۳۲واحد نیمسالی به شرح زیر است:
دروس اصلی: ۳۶ واحد
دروس پایه: ۴۴ واحد
دروس اختیاری: ۱۲ واحد
دروس تخصصی الزامی: ۲۰ واحد
دروس عمومی :۲۰ واحد
درسهای این رشته در طول تحصیل:
دروس عمومی
مبانی نظری اسلام. ادبیات فارسی. اخلاق اسلامی .زبان عمومی . انقلاب اسلامی .تاریخ وتمدن اسلامی .آشنایی با منابع اسلامی
دروس پایه
شیمی . فیزیک . آمار توصیفی. کمک های اولیه. زیست شناسی. آناتومی انسانی. فیزیولوژی انسانی. روان شناسی عمومی . بهداشت و ورزش
دروس نظری تخصصی
اصول و مبانی تربیت بدنی و علوم ورزشی. تاریخ تربیت بدنی. روش آموزش تربیت بدنی. متون خارجی تخصصی ۱ .آشنایی با روش تحقیق .یادگیری و کنترل حرکتی. رشد و تکامل حرکتی.حرکات اصلاحی.حرکت شناسی. سنجش و اندازه گیری در تربیت بدنی. آسیب شناسی ورزشی . بیومکانیک ورزشی. تغذیه و ورزش. فیزیولوژی ورزشی ۱٫ فعالیت بدنی و تندرستی. حقوق و اخلاق ورزشی
دروس عملی تخصصی
آمادگی جسمانی ۱و۲ .دو و میدانی . شنا ۱و۲ . فوتبال . ژیمناستیک .کشتی .بسکتبال . والیبال . هندبال .تنیس روی میز . بدمینتون . آشنایی با نجات غریق
دروس نظری انتخابی
استعداد یابی در ورزش. روش های آموزش در ورزش. مبانی اجتماعی فرهنگی ورزش. روان شناسی ورزشی. فیزیولوژی ورزشی ۲ . اصول و نظریه های مربیگری ورزشی. علم تمرین. ترکیب بدن و کنترل وزن. طراحی برنامه های ورزشی .تربیت بدنی و ورزش تطبیقی. مبانی فیزیولوژیکی حرکات انسان .تمرین درمانی و توانبخشی ورزشی.زن و ورزش . دارو و ورزش
دروس عملی انتخابی
آمادگی جسمانی ۳ .ورزش تخصصی ۱و۲ . تنیس .هاکی . وزنه برداری .ورزش های رزمی .اسکی . اسکیت.ورزشهای تفریحی . شطرنج .دوچرخه سواری . واترپلو . شیرجه . اسب سواری . قایق رانی. ورزش های بومی و سنتی. فعالیت های موزون . حرکات نمایشی در جشن ها و مراسم ورزشی
بازار کارکارشناسی تربیت بدنی
فارغ التحصیل تربیت بدنی میتواند به عنوان مربی و مسئول ورزش در وزارتخانهها و بعضی از وزارتخانهها که بخش تربیت بدنی دارند، فعالیت کند. همچنین می تواند در ساخت وسایل و البسه ورزشی مشاور یک طراح باشد. چون نظرات یک کارشناس ورزشی نقش مؤثری در بهبود وسایل ورزشی دارد. در کل فارغ التحصیل این رشته اگر فرد فعالی باشد، هیچ وقت بیکار نمی ماند چون میتواند به عنوان مربی در باشگاههای ورزشی آزاد فعالیت کند و یا به عنوان مربی، کارشناس یا مربی بدنسازی جذب سازمان تربیت بدنی شود.
کسانی که دوره کارشناسی تربیت بدنی و علوم ورزشی را به پایان می رسانند میتوانند علاوه بر تدریس دروس تربیت بدنی در مدارس و مراکز آموزشی بکار کارشناسی تربیت بدنی در سازمانهای دولتی، فدراسیونهای ورزشی و نهادهای انقلابی و همچنین خدمت در مراکز ورزشی و درمانی جانبازان و معلولین بپردازند.
با بررسی نمونه کارنامههای داوطلبان در سال ۹۶-۹۵ به دست آوردن حدود میانگینهای زیر برای قبولی در رشتهی علوم ورزشی است:
قبولی علوم ورزشی دانشگاه دولتی روزانه <——– میانگین ۲۰ و ۲۵ درصدی دروس(به ترتیب) عمومی و اختصاصی
درصد و نمونه کارنامه قبولی رشته علوم ورزشی در سال ۹۶-۹۵
علوم ورزشی دانشگاه علامه طباطبایی-روزانه(منطقه۲)
کارشناسی ارشد
دکتری