بسیاری از ما از کودکی آموخته ایم که رضایت دیگران بیشتر از خواسته های خودمان ارزش دارند و بارها در موقعیت هایی قرارگرفته ایم که گفتن کلمه« نه» علی رغم میل باطنی برایمان سخت و دشوار بوده است چون بیش از رضایت خودمان، به توجه و رضایت دیگران اهمیت میدهیم. افراد برای با ادب بودن ناچار هستند نظرات خود را پوشانده و زیر فشار اجتماعی مناسب خواست دیگران عمل کنند.نادیده گرفتن خود سبب ترغیب دیگران واطرافیان نسبت به ابراز درخواستهای غیر منطقی شان خواهد شد و در این جاست که نباید اجازه قربانی شدن در برابر خواسته های نا بجای دیگران را به خود بدهیم.
با توجه به اینکه راضی نگه داشتن تمام آدمهای اطرافمان غیر ممکن است باید گاهی با نهایت صداقت و صراحت و شجاعت کلمه نه را بکار ببریم تا خود آسیب نبینیم. نه گفتن همیشه برای نخستین بار ممکن است سخت و ناخوشایند باشد اما به مرور زمان و با تمرین آسانتر شده و دستیابی به آن سهلتر میگردد. همیشه به یاد داشته باشید که نه گفتن یک هنر است و قدرت نه گفتن یک توانایی!
کمک کردن به دیگران در صورتی خوب است که به کارها و برنامه های خود، پیش و بیش از کمک به دیگران توجه کنیم. امور شخصی و مراقبت از خود میتواند بهترین بهانه برای نه گفتن باشد.
پاسخ های مثبت همیشگی، دادن پاسخ منفی به شکل ضعیف، دادن پاسخ منفی بدون توضیح و لحن بد برخی کارآفرینان که تحت فشار قرار دارند، باعث بدتر شدن ماجرا شده و معمولاً به احساس گناه می انجامد.یک کارآفرین موفق باید به تمام تعهداتش عمل کرده و توقعات دیگران را نسبت به خود مدیریت کند.
نه کلمه ای ناراحت کننده اما شجاعانه برای گفتن است. نه تنها گفتن منطقی کلمه نه گاهی اوقات نهایت صداقت و صراحت و شجاعت ما را می‌رساند در نتیجه دیگران احترام بیشتری را برای ما قائل خواهند شد.
| خدمات مشاوره فردی و یا مدیریت رابطه در مرکز مشاوره دکتر پدرام را بیشتر بشناسید… |
شما این حق را دارید نه بگویید:
- به هر کاری که مایل به انجامش نیستید.
- هر چیزی که باعث آزار شما می شود.
- به افرادی که قصد سوء استفاده از شما را دارند.
- به عقایدی که در واقعیت درست نیستند.
بی شک اتفاقات خوبی در انتظارتان است اگر مهارت نه گفتن را بیاموزید…
شما یاد میگیرید که برای خودتان و کارهایتان ارزش قائل شوید و دیگران هم به شما احترام خواهند گذاشت. با نه گفتن خودتان را از آُسیب زدن به روح و جسمتان محافظت میکنید.
قدرت نه گفتن به شما کمک میکند که به محیط اطرافمان و شرایط و آدم ها وابسته نباشید. هنوز هم افراد و جوامعی وجود دارند که سعی دارند به قصد کنترل و حفاظت، حصاری در اطرافتان ایجاد کرده و تواناییهای شما را کاهش دهند.
به چه مواردی نه بگوییم؟
به صحبت های منفی نه بگویید
گاهی اوقات ما درگیر تفسیرهای منفی و متفاوتی از زندگی خودمان می شویم، سعی کنید از به کار بردن جملات و افعال منفی پرهیز کنید.
به افرادی که جلوی پیشرفت شما را گرفته و برای شما مفید نیستند نه بگویید
با پاسخ مثبت دادن به درخواست دیگران استعداد ها و خلاقیت درونی شما کشف نمیشوند .به افرادی که سعی میکنند شما را کنترل کنند که مطابق میل آن ها رفتار کنید و جلوی پیشرفت شما را میگیرند و برای پیش بردن اهدافشان به شما دروغ می گویند نه بگویید.
از حسادت دور شده و به آن نه بگویید
از حسادت دور شوید و از آن به عنوان راهنمایی در جهت پیشرفت خودتان بهره ببرید.این فقط درباره دیگران نیست.
ریشه های حسادت هر چیزی میتواند باشد. تفاوت های خودتان را بپذیرید و از خودتان و توانایی هایتان آگاه باشید و احساس ضعف نکنید. پس همین امروز اقدام کنید و نه بگویید!
در مقابل محدودیتها نه بگویید
معنا و مفهوم زندگی شما همان چیزی است که خودتان هر روز با اعمال و افکارتان می‌سازید. برای همیشه از در بند بودن و محدود شدن دور بمانید. زندگی از انتخاب‌های شما تشکیل میشود. بر روی ایده هایتان تمرکز کنید و هر روز آن ها را یادداشت کنید.
- به افکاربدتان نه بگویید زیرا به ندرت منجر به واقعیت خواهند شد.
به بدشانسی نه بگویید!
همه ما علاقه خاصی به شانس داریم.گاهی اوقات ما به دنبال شانس هستیم و گاهی شانس به دنبال ما. شانس چیزی است که یک بار آن را به دست می آورید. به افرادی که ضعف ها و اشتباهاتشان را به پای بدشانسی می گذارند و این را عامل عدم موفقیت شان می دانند نه بگویید. به افرادی که سعی در به پایین کشیدن شما دارند نه بگویید زیرا آن ها بهانه می آورند که بدشانس هستند و نمی توانند موفق شوند.
به انرژی های منفی نه بگویید!
شاید در طول روز با افرادی معاشرت داشته باشید که سرشار از غم و اندوه بوده و به اصطلاح تمام وجودشان را انرژی منفی فرا گرفته است. می دانیم که فکرها، احساس ها و کلام ما دارای انرژی هستند.
افراد حامل انرژی منفی تنها هستند و اغلب سعی می کنند ما را تحریک کنند و واکنش ما را در برابر محرک ها ببینند.
آن ها نمی خواهند تنها بمانند و قصد دارند ما را در حلقه از انرژی منفی به دام بیندازند، زیرا انرژی هرگز از بین نمی رود بلکه فقط تبدیل می شود و به شکلی دیگر در محیط پیرامون ما باقی می ماند.
مهم این است که به آن توجه کنید و زمانی که انرژی های منفی وارد ذهن و فکر شما شد آن را خارج کرده و نه بگویید!
- به اشتباهات و خراب کاری هایتان نه بگویید و شرایط زندگی را بپذیرید.
به رفتارهایی که بدون فکر کردن انجام می دهید نه بگویید !
مهارتهای نه گفتن قبل از آسیب خوردن :
- تعیین مرزهایی برای خود و احترام قائل شدن برای این حدو مرز پیش چشم همه
با اولویت ها و محدودیت های کاری خود دیگران را آشنا کنید؛ به هیچ وجه قوانینی که برای خود وضع کرده اید را نشکسته و استثنا قائل نشوید.
- قبل از اینکه درخواست کسی را بپذیرید یا رد کنید حتماً برنامه های خود را چک و مرور نمایید.
پاسخ مثبت یا منفی سریع سبب شکست در کارها و نابودی رابطه کاری می شود. به تاریخ یا زمان وعده داده شده در هر شرایطی، پایبند باشید.
- اعتماد بی چون و چرا به حس ششم
ذهنتان را پاکسازی کنید و به تجزیه و تحلیل واکنش غریزی خود قبل از هرگونه پاسخی بپردازید. مغز و بدن شما به ثبت اطلاعات درستتر از واکنشی احساسی و خوش بینانه یا عکس العملی منفی میپردازند.
- حتماً در مورد مزایا و معایب درخواستی که از شما میشود با شخصی مشورت کنید
پاسخ مثبت سبب افزایش حجمکاری و پاسخ منفی سبب از دست رفتن موقعیتها میشود. حرف زدن در این مورد باعث صرفه جویی در زمانتان میشود. هر پاسخ مثبتی باید موقعیت برد- برد برایتان ایجاد کند؛ مانند پیشنهاد همکاری استراتژیک که در آن هر دو طرف رشد زیادی در کسب و کار میکنند. این موضوع به فرد درخواست کننده کمک میکند تا تأثیرات احتمالی درخواستش را درک و احتمالاً در آن بازنگری کند.
- توضیح دادن محدودیت های خود قبل از دادن هرگونه پاسخ منفی
اگر بدون توضیح دادن، در خواستی را رد کنید در واقع نشان داده اید که آن درخواست غیرمنطقی و مشکل دار بوده است.
- پاسخ مثبت دادن به شخص به درخواستش پاسخ منفی دادن
به فرد درخواست کننده بفهمانید که فعلاً نمی توانید به درخواست او به علت محدودیت های کاری، استراتژی یا زمانی، پاسخ مثبت دهید بنابراین با بکارگیری این روش فرد درخواست دهنده ، رد کردن خواسته اش را شخصی نمی داند.
- پنهان کردن پاسخ منفی خود بین دو موضوع مثبت
با توضیحات مثبت پاسخ خود را مقبول کنید؛ مثلاً اگر شریکتان برگزاری کنفرانس در شهر دیگر را از شما می خواهد اما با رفتن به سفر زمان انجام کار دیگری به انتها می رسد، ابتدا تعهداتتان را توضیح بدهید (موضوع مثبت)، سپس توضیح دهید به علت همان تعهدات باید در شهر بمانید (پاسخ منفی) و سپس با صبحت هایتان را با توضیح تمرکز روی وقت شناس بودن (موضوع مثبت) پایان دهید.
- موکول کردن تصمیم گیری به زمان مناسب
از درخواست کننده بپرسید آیا میتوانید در زمان دیگری به موضوع درخواست بپردازید تا بهترین تصمیم را بگیرید. حواستان به زبان بدن و لحن صحبتتان باشد زیرا گفتگو با زبان بدن و لحن نامناسب پاسخ منفی را سختتر میکند.
- با شفافیت و وضوح کامل حرفهایتان را بیان کنید
پاسخ «منفی» ملایم شما به فرد درخواست کننده به عنوان پاسخ «مثبت» یا «شاید» در نظر گرفته می شود و در آن هیچ کس رضایتمند نمی شود. توضیحات خیلی طولانی یا جزیی دادن ممکن است حالت دفاعی شما را در ذهن فرد القا کند پس پاسخ شما باید محکم و غیراحساسی باشد پس واضح و با لبخند نه بگویید.
- فکر نکنید خودخواه تلقی میشوید
شاید پیش خودتان فکر کنید که با نه گفتن به دیگران به فردی خودخواه تبدیل میشوید. فرد خودخواه همیشه به دیگران جواب منفی می‌دهد و فقط به خودش فکر میکند. اگر درخواست غیرمنطقی کسی را رد کردید و او شما را خودخواه خواند، بهتر است رابطه‌تان را با آن فرد کاهش دهید.
- نمی‌توانید همه را در زندگی از خود راضی و خوشحال نگه دارید
شما نمی‌توانید همه‌ی کسانی را که در زندگی‌تان هستند، راضی و خشنود نگه دارید و باید خط قرمزی برای دیگران قائل شوید. شاید فکر کنید که با نه گفتن و ناامید کردن دیگران، احترام آنها را از دست می‌دهید، ولی این‌گونه نیست. اگر کسی گمان کند شما به همه‌ی خواسته‌هایش جواب مثبت می‌دهید، شاید بخواهد با خواسته‌های غیرمنطقی از شما سوءاستفاده کند. به افرادی که واقعا برایتان مهم‌اند، اهمیت ویژه‌ای بدهید و سعی کنید آنها را خوشحال نگه دارید.
- جنبه‌های مثبت «نه گفتن» را در نظر بگیرید
مجبور نیستید که به «نه» به عنوان یک چیز بد نگاه کنید. هر گاه به درخواستی نه بگویید، میتوانید به کارهای دیگری بله بگویید که مزایای زیادی برایتان دارد. با این روش پس از پاسخ منفی، کمتر احساس گناه میکنید. به عنوان مثال ببینید که با نه گفتن چه چیزهایی به دست می‌آورید:
- به جای انجام کاری که به آن علاقه‌ای ندارید، میتوانید وقت بیشتری را با دوستان و خانواده‌تان بگذرانید و از آن لذت ببرید.
- با این کار به خود، تفریحات و کارهایی که دوست دارید، بله گفته‌اید.
- به زندگی آرام و چیزهای مهم اطراف خود بله گفته‌اید، نه کسانی که کم‌اهمیت‌ترند.
- میتوانید به کارهای منطقی و متناسب با خودتان بله بگویید و مجبور نخواهید شد که به خاطر عدم تواناییتان در نه گفتن، بیش از اندازه کار کنید یا کارهایی را انجام دهید که به شما ارتباطی ندارد.
- دلیل ناراحتی‌تان از نه گفتن را پیدا کنید
چرا با جواب منفی به دیگران احساس ناراحتی میکنید؟ فکر میکنید که با دادن پاسخ منفی، فردی خودخواه به نظر می‌آیید؟ می‌ترسید که طرف مقابل دیگر با شما حرف نزند؟ وقتی بفهمید دقیقاً چه چیزی باعث ناراحی‌تان میشود، میتوانید منطقی‌تر به شرایط نگاه کنید. اگر می‌ترسید با نه گفتن به یک فرد، توجه‌اش را از دست بدهید، وقت آن است که در رابطه‌تان با آن فرد تجدید نظر کنید.
روش‌های مختلف بله گرفتن
گاهی اوقات دیگران با روش‌های مختلفی شما را فریب می‌دهند تا به درخواستشان جواب مثبت بدهید. وقتی که این روش‌ها را بشناسید، راحت‌تر میتوانید به خواسته‌های غیرمنطقی دیگران نه بگویید.
برخی از روش‌هایی که باعث می‌شوند برخلاف میلتان جواب مثبت بدهید، عبارتند از:
- گاهی دیگران تلاش میکنند تا با قلدری، بدجنسی یا بی‌ادبی از شما جواب مثبت بگیرند. باید در این مواقع با خونسردی و بی‌توجهی به لحن بی‌ادبانه‌ی آنها پاسخ منفی بدهید.
- فرد با ناله و شکایت و حتی بدون درخواست به گونه‌ای رفتار میکند تا شما داوطلبانه به او کمک کنید. در این مواقع بهتر است موضوع صحبت را عوض کنید. مدتی با آن فرد ارتباط نداشته باشید یا به او بگویید از اینکه در این وضعیت قرار گرفته است، ناراحتید.
- برخی تلاش میکنند تا با گفتن چیزهایی مانند اینکه هیچ وقت کمک نمی‌کنید یا در تنگنا پشتش را خالی میکنید در شما عذاب وجدان ایجاد کنند. در این مواقع با آرامش، دفعات قبلی که به او کمک کرده‌اید را یادآوری کنید و بگویید این بار قضیه فرق میکند و نمی‌توانم به شما کمک کنم.
- ممکن است فردی با تعریف کردن از شما و گفتن اینکه «چقدر شما در انجام فلان کار فوق‌العاده هستید» یا «چه فرد باهوشی هستید»، از شما چیزی درخواست کند. در این مواقع از تعریف و تمجید طرف مقابل شرمنده یا جوگیر نشوید و جواب مثبت ندهید.
با آرامش صحبت کنید
اگر آرامش در صدایتان مشخص باشد، طرف مقابل می‌فهمد که شما فرد معقولی هستید و امکان دارد گاهی هم نه بگویید. اگر صدایتان را بالا نبرید یا صدایتان ناراحت به نظر نیاید، احتمال بیشتری دارد که طرف مقابل توضیحات‌تان را بپذیرد.
برای افزایش قدرت نه گفتن زبان بدن را جدی بگیرید
سرتان را بالا بگیرید و بازوان خود را در کنار بدن‌تان قرار دهید و با حالات دستتان بر روی گفته‌های خود تأکید کنید. هنگام نه گفتن در چشم‌های طرف مقابل نگاه کنید. با دستانتان یا چیزی بازی نکنید و در مورد تصمیم‌تان دودل به نباشید. دستان خود را جلوی سینه‌تان جمع نکنید یا طوری برخورد نکنید که انگار از تصمیم‌تان ناراحت هستید و می‌توان نظرتان را تغییر داد.
عذرخواهی را از حد نگذرانید
با عذرخواهی بیش از اندازه، طرف مقابل تصور میکند با اصرار بیشتر میتواند شما را متقاعد کند و شما نیز با امتناع از انجام درخواست احساس بدتری خواهید داشت. اگر بیش از اندازه عذرخواهی کنید، طرف مقابل تصور میکند که با جواب منفی‌تان دارید در حقش کار اشتباهی انجام می‌دهید.
یک دلیل کوتاه بیاورید
یک توضیح ساده و کوتاه در مورد اینکه چرا نمی‌توانید به درخواست طرف مقابل جواب مثبت بدهید، باعث متقاعد کردنش میشود. دادن توضیحاتی در حد یک یا دو جمله در مورد مشغله‌هایتان کافی است. نیازی نیست که دروغ بگویید یا بهانه‌های الکی بیاورید. مثلاً : متأسفانه من نمی‌توانم در جشن تولدت شرکت کنم، چون صبحش امتحان پایان ترم دارم.
گزینه‌های جایگزین به فرد مقابل خود پیشنهاد بدهید
اگر واقعاً از جواب منفی‌تان احساس گناه میکنید و آرزو میکنید ای کاش می‌شد کمکی بکنید، به طرف مقابل راه حلی جایگزین ارائه کنید. اگر فکر میکنید که میشود از راه دیگری به طرف مقابل کمک کرد، آن روش را مطرح کنید. روش موردنظر باید برای هر دوی شما مناسب باشد. مثلاً:
من نمی‌تونم به تولدت بیایم ولی نظرت چیه آخر هفته که امتحانم تموم شد، شام بریم بیرون و در موردش حرف بزنیم.
اگر نتوانید به دیگران نه بگویید، باید همیشه اولویت‌های دیگران را به اولویت‌های خودتان ترجیح دهید. زمانی به درخواست دیگران جواب مثبت بدهید که درخواست موردنظر معقول و شدنی باشد یا آن درخواست را برای جبران محبت‌های دوست‌تان انجام دهید. اما اگر همیشه از ترس نه گفتن به خواسته‌ی دیگران جواب مثبت می‌دهید، حالا دیگر وقت تغییر است.
