رشته الهیات و معارف اسلامی
رشته‌های الهیات به منظور تأمین چهار هدف اساسی تشکیل شده است
۱-تربیت دبیران تعلیمات دینی
۲- ایجاد زمینه برای تربیت مربیان اسلامی مورد نیاز کشور
۳- فراهم آوردن امکانات برای کسب معلومات با شیوه دانشگاهی برای افرادی که به این کار علاقه دارند ولی مجال و امکانات لازم برای ادامه تحصیل در حوزه‌های علمیه را ندارند.
۴- تربیت محقق در علوم و معارف اسلامی
رشته الهیات و معارف اسلامی از رشته‌های گروه آزمایشی علوم انسانی دانشگاهی در ایران، دانش‌های اساسی و با ابعاد گوناگون دین اسلام است. درس‌های این رشته به دو زبان فارسی و عربی تدریس می‌شود..
گرایشهای رشته الهیات و معارف اسلامی در دوره کارشناسی
علوم قرآن و حدیث
فقه و مبانی حقوق اسلامی
فقه شافعی
فلسفه و حکمت اسلامی
ادیان و عرفان
تاریخ فرهنگ و تمدن ملل اسلامی
دروس مشترک در گرایشهای مختلف الهیات و معارف اسلامی
تاریخ اسلام ، منطق ، صرف و نحو عربی کاربردی، اعراب قرآن، ترجمه عربی به فارسی و فارسی به عربی ، قرائت و درک مفاهیم متون فقهی و تفسیری، قرائت و درک مفاهیم متون عرفانی، قرائت و درک مفاهیم متون معاصر، قرائت مطبوعات واستفاده از رادیو و تلویزیون، مکالمه و محاضره، علوم بلاغی، تاریخ زبان وفرهنگ عربی، روش تحقیق، مبانی جامعه‌شناسی، زبان تخصصی، مبادی فقه، مبادی اصول، آشنایی با علوم اسلامی (عرفان و فلسفه)، فقه مقدماتی، آشنایی با ادیان بزرگ، تفسیر
الهیات و معارف اسلامی رشته ای شناور
هر داوطلب می‌تواند حداکثر در دو رشته انتخابی شرکت کند با این شرط که یکی از رشته‌های انتخابی رشته شناور باشد.
رشته شناور در دفترچه کنکور با علامت * مشخص شده است.
هر داوطلب می‌تواند در کنار رشته اصلی خود بر اساس علایق شخصی و توانایی علمی خود یکی از رشته‌های شناور را نیز انتخاب کند.
آزمون رشته های شناور در یک روز و یک ساعت خاص برگزار می‌شود پس نیازی نیست که نگران تداخل آزمون ها باشید.
رشته‌ی الهیات از زیرگروه‌های ۱ گروه آزمایشی علوم انسانی است و ضرایب دروس اختصاصی برای این رشته عبارت است:
| ریاضی:۲ | اقتصاد: ۱ | ادبیات اختصاصی:۴ | عربی اختصاصی:۴ | تاریخ و جغرافیا:۱ | علوم اجتماعی:۱ | فلسفه و منطق:۳ | روانشناسی:۱ |
توجه: همه‌ی دروس بالا اختصاصی بوده و ضریب همه در ۳ ضرب می‌گردد.
رشته‌ی الهیات و معارف اسلامی از زیرگروه‌های ۱ گروه آزمایشی ریاضی و فنی است و ضرایب دروس اختصاصی برای این رشته عبارت است:
| ریاضی:۴ | فیزیک: ۳ | شیمی:۲ |
رشته‌ی الهیات و معارف اسلامی از زیرگروه‌های ۴ گروه آزمایشی علوم تجربی است و ضرایب دروس اختصاصی برای این رشته عبارت است:
| ریاضی:۴ | فیزیک: ۳ | شیمی:۲ | زیست شناسی: ۲ | زمین شناسی:۱ |
آینده شغلی
فارغ‌التحصیلان گرایشهای مختلف الهیات و معارف اسلامی می‌توانند در وزارت‌خانه‌ها و موسساتی نظیر:
آموزش و پرورش ، وزارت ارشاد، وزارت امور خارجه، بنیاد پژوهشهای اسلامی و سایر موسسه‌های پژوهشی به کار اشتغال ورزند.
همچنین فارغ‌التحصیلان گرایش فقه و مبانی حقوق در کارهایی نظیر دفاتر اسناد رسمی، دفاتر ازدواج، مشاوره حقوقی در ادارات دولتی و غیردولتی و دانشگاه‌ها می‌توانند مشغول کار شوند.
نکات
در این رشته توانایی در زمینه علوم قرآنی، علوم عربی و انسانی و زبان خارجی لازم است و نیز قدرت تحلیل و استدلال کافی در مسائل فکری و اعتقادی از ملزومات این رشته است.
علاقه به هدف الهی و خلوص نیت و البته داشتن انگیزه شرط اساسی پیشرفت در این رشته است.
لازم به ذکر است که برای بررسی بسیاری از مسائل فرد باید منطقی بوده ، مسائل را به دور از تعصب و با شیوه‌های علمی بررسی کند.
هر دانشجوی رشته الهیات و معارف اسلامی باید به زبان و ادبیات عرب مسلط بوده و به آن علاقمند باشد چرا که برای ورود به وادی قرآن و حدیث و مطالعه تاریخ و تمدن کشورهای مسلمان و کتب عرفانی و فلسفی اسلامی و یا تحقیق و مطالعه بر روی فقه و مبانی حقوقی اسلامی آشنایی با عربی یک ضرورت اجتناب‌ناپذیر است.
همچنین دانشجویان این رشته لازم است که با زبان انگلیسی آشنا باشند تا بتوانند معارف اسلامی را بسط و گسترش دهند و در این زمینه تبلیغ کنند.
این آشنایی برای دانشجویان گرایش ادیان و عرفان ضروری‌تر است چون کتب مذهبی ادیان دیگر به زبان عربی نوشته نشده است و برای مطالعه این کتب باید حداقل به زبان انگلیسی به عنوان زبان بین‌المللی مسلط بود.
وضعیت ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر:
رشته الهیات و معارف اسلامی در هر ۶ گرایش تا مقطع دکتری در دانشگاه‌های ایران ارائه می‌شود.
تفاوت رشته الهیات گرایش فقه و مبانی حقوق اسلامی با رشته حقوق
در رشته حقوق مسائل مختلف حقوق اعم از فقه اسلامی ، حقوق مدنی، حقوق جزا، حقوق تجارت و قوانین موضوعه که در قانون اساسی مشخص شده و توسط مجلس شورای اسلامی تکمیل و تفسیر می‌شود، تدریس می‌گردد اما در رشته فقه و مبانی حقوق اسلامی، حقوقی که از قرآن و احادیث استخراج می‌شود و اصول (قواعد کلی حاکم بر فقه) آموزش داده می‌شود.
هر دانشجوی رشته الهیات و معارف اسلامی باید به زبان و ادبیات عرب مسلط بوده و به آن علاقه مند باشد چرا که برای ورود به مباحث قرآن و حدیث و مطالعه تاریخ و تمدن کشورهای مسلمان و کتب عرفانی و فلسفی اسلامی یا تحقیق و مطالعه بر روی فقه و مبانی حقوق اسلامی آشنایی با عربی یک ضرورت اجتناب ناپذیر است.
توضیحات گرایش‌ها و دروس تخصصی دوره کارشناسی
علوم قرآن و حدیث
دانشجویان در این رشته با زبان و ادبیات عربى آشنا می‌شوند و اطلاعات جامعى در زمینه تفسیر، علوم قرآنى و حدیث و کلید فهم هریک به دست می آورند.
در بخش تفسیر قرآن کریم با شأن نزول، مفهوم آیات و تفسیرهای مهم قرآن کریم و در بخش علوم قرآنی با علوم خاصی که هر پژوهشگر قرآن باید با آنها آشنا باشد مثل مبحث مجمل و مبین، منطق و مفهوم ، عام و خاص، محکمات و متشابهات و در بخش حدیث، با علم الحدیث، درایه الحدیث، فقه الحدیث، مجامع حدیثی شیعه و اهل تسنن و اصطلاحات حدیث آشنا می‌شوند.
تعداد واحدها
تعداد کل واحدها: ۱۳۵ واحد
دروس عمومی: ۱۱ واحد
دروس پایه: ۳۸ واحد
دروس تخصصی الزامی: ۷۸ واحد
دروس تخصصی اختیاری: ۸ واحد
دروس تخصصی
تاریخ قرآن، تاریخ تفسیر قرآن کریم، تاریخ حدیث، درایه الحدیث، فقه الحدیث، علوم قرآنی، تفسیر قرآن کریم، تاثیر قرآن کریم در پیدایش علوم ادبی، مروری بر نهج البلاغه، علوم بلاغت
فقه و مبانی حقوق اسلامی
گرایش فقه و مبانی حقوق اسلامی، وظایف و حقوق انسان را از دیدگاه تشریعات الهی بیان می‌کند، حقوقی که از روی حکمت و بر روی محور مصالح ومفاسد خردمندانه است و در زمینه رابطه میان انسان و خدا، رابطه انسانها با یکدیگر یا وظایف انسان نسبت به خود و طبیعت می‌باشد.
دروس تخصصی
فقه، فقه مقارن، اصول فقه، آیات الحکام، تاریخ فقه و فقها، احادیث فقهی، حقوق جزای خصوصی اسلام، حقوق بین‌الملل اسلام، آیین دادرسی در اسلام، حقوق جزای عمومی اسلامی، قواعد فقه مدنی، حقوق خانواده، کلیات حقوق، حقوق تطبیقی
فقه شافعی
یکی از گرایشهای رشته الهیات گرایش فقه شافعی است که بسیاری از دروس آن با گرایش فقه و مبانی حقوق اسلامی یکسان می‌باشد.
در گرایش فقه شافعی احکام عملی اسلام مانند عبادت، معاملات، مناکحات، جزا، قضا و شهادت و همچنین اصول از دیدگاه مذهب شافعی آموزش داده می‌شود.
نکته: گرایش فقه شافعی تنها از بین داوطلبان اهل سنت، دانشجو می‌پذیرد.
تعداد واحدهای رشته فقه شافعی:
تعداد کل واحدها: ۱۳۵ واحد
دروس عمومی: ۱۱ واحد
دروس پایه: ۳۸ واحد
دروس تخصصی الزامی: ۷۸ واحد
دروس تخصصی اختیاری: ۸ واحد
فلسفه و حکمت اسلامی
در تاریخ علم و اندیشه، برای رسیدن به حقیقت و آگاهی از راز هستی و آفرینش به دو راه اصلی و اساسی بر می خوریم: راه عقل و راه عشق.
در تاریخ فلسفه و عرفان اسلامی نیز این دو راه وجود دارد و برای کشف حقیقت هر دو روش کشف و شهود و استدلال و منطق مورد توجه بوده است.
در این میان طرفداران اصالت عقل معتقدند که می توان با استدلال و برهان به معرفت و شناخت رسید و از راز آفرینش آگاهی یافت.
اعتقادی که در گرایش فلسفه و حکمت اسلامی نیز با آن روبرو می شویم و در واقع دانشجویان این گرایش به مطالعه و پژوهش در این زمینه می پردازند و نظام آموزشی آنها بر پایه مطالعه مکاتب فلسفی مثل مشاء، اشراق یا ملاصدرا استوار می باشد.
در دوره کارشناسی رشته فلسفه و حکمت اسلامی علاوه بر تاریخ فلسفه اسلامی از آغاز تا امروز به مباحث هستی شناسی و امور عامه و مباحث مربوط به الهیات و معاد پرداخته می شود.
همچنین آثار فیلسوفانی نظیر حکیم سبزواری و علامه طباطبایی موردبحث و مطالعه قرار می گیرد.
تعداد واحدها
تعداد کل واحدها:۱۳۵ واحد
دروس عمومی: ۱۱ واحد
دروس پایه: ۳۸ واحد
دروس تخصصی الزامی: ۷۸ واحد
دروس تخصصی اختیاری : ۸ واحد
دروس تخصصی
فلسفه اسلامی، کلام، حکمت عملی، منطق، تاریخ فلسفه اسلامی، تاریخ فلسفه غرب، متون فلسفی به زبان خارجی، عرفان
توجه : رشته فلسفه و حکمت اسلامی در دفترچه کنکور ۹۵ به عنوان یک رشته مستقل پذیرش دانشجو داشته است و گرایشی از رشته الهیات و معارف اسلامی نمی باشد.
ادیان و عرفان
در گرایش ادیان و عرفان دانشجویان با تاریخ ظهور و گسترش ادیان زنده (ادیانی که هنوز پیروان بسیاری دارند) آشنا می‌شوند و سه بخش اساسی احکام و آداب، عقاید و اخلاق را در هر دینی مطالعه می‌کنند که البته در این مطالعه شخص پژوهشگر درصدد اثبات حقانیت یا بطلان دین خاصی نیست بلکه درصدد شناسایی و درک مواضع مشترک می‌باشد.
همچنین دانشجویان این گرایش عرفان را به عنوان یکی از مباحث مقایسه‌ای در ادیان مطالعه می‌کنند و با ادبیات عرفانی اسلام آشنا می‌شوند.
دروس تخصصی
معارف شیعه، تاریخ فرق اسلامی، تاریخ فلسفه اسلامی، تاریخ فلسفه غرب، کلیات علم کلام، تفسیر عرفانی قرآن، متون عرفانی فارسی، تاریخ تصوف، متون ادیان و عرفان به زبان خارجی، ادیان ابتدایی و قدیم، ادیان ایران قبل از اسلام، دین یهود و مسیحیت، ادیان هند، دین بودا و خاور دور، روش شناسی ادیان
تاریخ فرهنگ و تمدن ملل اسلامی
گرایش تاریخ فرهنگ و تمدن ملل اسلامی، دانشجویان را با تاریخ و جغرافیای ممالک اسلامی آشنا می‌کند یعنی دانشجویان با فرهنگ، عادات و رسوم مسلمانهای نقاط مختلف جهان از جمله مسلمانهای آسیای جنوب شرقی، شمال آفریقا، اروپا و آمریکا آشنا می‌شوند.
همچنین با تاریخ اسلام از زمان ظهور پیامبراکرم تا زمان حال، تاریخ تشکیلات اسلامی (آشنایی با نظام و تشکیلات دولتهای مسلمان اعم از نظام مالی، نظام اداری، تشکیلات سیاسی و …)تاریخ علوم (علوم عقلی و نقلی که از اسلام زاده شده است) تاریخ ناحیه‌ای، تاریخ سال شمار، مآخذشناسی تاریخی (شناخت منابع و مآخذ تاریخی)، تاریخ‌نگاری (آشنایی با شیوه‌های تاریخ‌نگاری در اسلام و انواع تاریخ‌نگاری اعم از وقایع نامه، معاجم الرجال، طبقات، احوال بلاد، احوال امم و…) تاریخ هنر معماری اسلامی و تاریخ آموزش و پرورش اسلامی آشنا می‌گردند.
تعداد واحدها
تعداد کل واحدها: ۱۳۵ واحد
دروس عمومی: ۱۱ واحد
دروس پایه: ۴۰ واحد
دروس تخصصی الزامی: ۷۶ واحد
دروس تخصصی اختیاری: ۸ واحد
دروس تخصصی
وضع کنونی جهان اسلام، تاریخ‌نگاری در اسلام، تاریخ هنرهای اسلامی، تاریخ اسلام از آغاز خلافت عباسی تا پایان آل بویه، تاریخ اسلام از سلاجقه تا سقوط بغداد، تاریخ اسلام در مصر و شام، تاریخ اسلام در مغرب و اندلس، کلیات فرهنگ و تمدن اسلامی، تاریخ تشکیلات اسلامی، متون تاریخی، اسلام در برخورد با غرب و استعمار، اسلام‌شناسی در غرب، متون جغرافیایی، تاریخ آموزش و پرورش در اسلام، جغرافیای تاریخی اسلام، تاریخ علوم در اسلام، تاریخ تشیع
بازار کار
تبلیغ معارف اسلامی در سطح عمومی. تدریس در مراکز آموزشی و فرهنگی.
گسترش و نشر فرهنگ و معارف اسلامی در کشورهای مختلف جهان به عنوان مثال در قالب رایزنی‌های فرهنگی و وزارتخانه‌های ارشاد و خارجه.
انجام امور تحقیقاتی و پژوهشی در زمینه مسائل فرهنگ و معارف اسلامی. کارشناسی فقه و مبانی حقوق اسلامی در دستگاه قضایی
گرایشهای ارشد الهیات بر اساس دفترچه کنکورارشد ۹۷
گرایشهای دکترای الهیات بر اساس دفترچه کنکور۹۷
