نقد و بررسی فیلم ۱۲angry man
از قدیمی های تاریخ سینماست “دوازده مرد خشمگین” و به انگلیسی ۱۲angry man است که جزو اولین فیلم های تک لوکیشنه ی* تاریخ سینما، محصول سال ۱۹۵۷ آمریکا که در مدت زمان ۹۶ دقیقه به شیوهی سیاه و سفید توسط سیدنی لومت (Sidney Lumet) کارگردانی شده است.
توضیحاتی در مورد فیلم
این فیلم روایت اتفاقاتیست که بین اعضای هیئت منصفه یک دادگاه در آمریکا به وقوع می پیوندد و در آن هر شخص از این ۱۲نفر به گونه ای استعاره از یکی از شخصیت های مختلف اجتماع و نوع برخورد او با مسائل است که پیشنهاد میدم این فیلم رو حتما و با دقت ببینید…
طی سال ها، بالای ۵ بار این فیلم رو دیدم و هر بار از آن درس های جدید گرفتم که در فرآیند تعامل بین فردی انسانها و برخورد با تیپ های شخصیتی مختلف کاربرد دارد.
کشمکش و اضطراب اعضای هیات منصفه از همان آغاز تماشاگر را با خود درگیر میکند، چرا که تماشاگر پس از اینکه یازده نفر را موافق گناهکار بودن پسر و یک نفر را مخالف این حکم میبیند، سردرگم میشود.
تفاوت های فردی و تفاوت در تیپ شخصیتی افراد از جمله جنبه های جذاب حوزه ی روانشناختیست که با درک و تسلط بر آن میتوانیم روابط بهتر و سالمتی را با اطرافیانمان برقرار سازیم و بسیاری مواقع به لحاظ انتخاب رفتارمان دچار چالش نشویم و بتوانیم بهترین برخورد را در مقابل رفتارهای طرف مقابلمان بروز دهیم.
یادگیری این رفتار نیازمند مشاهده، تعامل و گاهی آموزش مستقیم است و این فیلم به گونهای آموزش غیرمستقیم در همین رابطه است و این که شاید ترجمانی از شعر زیبای سهراب سپهری عزیز است که میگوید:
چشم ها را باید شست، جور دیگر باید دید…
این فیلم اینه تمام نمای جامعه دهه ۶۰ امریکا و با نگاهی گسترده تر میتوان گفت که تصویری روشن از جوامع انسانی مدرن است که در آن هر شخص به مثابه نماینده ای از طبقه مخصوص خویش است و با انکه به موضوع واحدی می اندیشند ولی تجربیات و تعصبات مختلف باعث جدایی ان ها از یکدیگرمی شود و به گونه ای حکایت معروف فیل مولانا در اینجا هم تکرار می شود و که هر کسی با پرده هایی که از خودخواهی ها، کج فهمی ها و تعصبات مختلف بر دیدگان خویش کشیده است.
درک متفاوتی از مسئله جرم و جنایت و حتی نوع نگاه به ان دارد و با تمام تفاوت هایی که این قشرهای گوناگون جامعه با یکدیگر دارند در یک مورد مشترکند:
آن نگاه سطحی به مشکلات جامعه و احساس عدم نیاز به موشکافی بیشتر و ریشه یابی بزهکاری های اجتماعیست که نتیجه آن خشونت در بین جوانان، دزدی، قتل، فحشا و دیگر انحرافات اجتماعی را باعث می شود که؛
دست آخر راحت ترین راه برای حل مسئله پاک کردن صورت مسئله و فرستادن مجرم به پای چوبه دار است…
شاید باز به یاد مولانا میافتیم و در ذهنمان متواتر میشود:
هرکسی از ظن خود شد یار من ، از درون من نجست اسرار من
اعتبار قدرت کنکاش شفاف داستان، در این واقعیت نهفته است که ویژگیها،شکستها،احساسات و تعصبات این دوازده مرد در مقابل این حقیقت قابل توجه و مهم قرار میگیرد که زندگی یک پسر جوان در دستان آنهاست و تقریبا همه ی ما در فرازونشیب های زندگی حداقل چندین بار تجربه ی چنین قضاوت هایی را هرچند در مسائل کوچک و شخصی داشته ایم و با خود و یا چند نفری چالشی این گونه را گذرانده ایم.
“سیدنی لومت” (Sidney Lumet) ؛
این اولین فیلمش در عرصه سینماست و بوریس کافمن،فیلمبردار اسکار بردهی فیلم، استفاده ماهرانهای از بازیگران عالی در موقعیتی ثابت و عکسگونه کردهاند.
مهمتر از همه، آنها از ایدهها و واژههای نافذ نویسنده استفاده کامل و به جایی کردهاند تا اصول و جزئیات شخصیتها را برای بیننده بیرون بکشند.
* فیلم های تک لوکیشنه منظور فیلم هایی است که؛
بخش اعظم و یا تمام فیلم در یک لوکیشن ثابت اتفاق می افتد که این مسئله تنوع فیلم را پایین آورده و قدرت کارگردان و نویسنده را در نگهداشتن مخاطب پای پرده به رخ میکشد.
شاید بتوان گفت اولین فیلم تک لوکیشنه ی سینمای ایران، فیلم قدرتمند آژانس شیشه ای از ساخته های ابراهیم حاتمی کیا است.
پیشنهاد میدم اگر فیلم را دیدید و یا مایل بودید نقد های مختلف و جذاب فیلم را در سایت نقد فارسی بخوانید.
فیلم های پیشنهادی دیگر…