هوشبری
Anesthesia
رشته کارشناسی هوشبری (Bachelor of Sciences in Anesthesia) شاخهای از علوم پزشکی است که دانشجویان طی دوره آموزشی با اصول جدید، روشها، تجهیزات و وسایل بیهوشی به ویژه هوشبری در جراحیهای تخصصی و فوقتخصصی مثل قلب، عروق بزرگ، توراکس، مغز و اعصاب پیوند اعضاء و غیره آشنا شده، مراقبت از بیماران در مراحل مختلف بیهوشی را فرا میگیرند.
دانش آموختگان این رشته در مراکز آموزشی و درمانی به منظور کمک به متخصصین بیهوشی در امر بیهوش ساختن، نگهداری و هوش آوری بیماران مراقبت از بیماران بستری در واحد مراقبتهای پس از بیهوشی Post Anesthesia Care Unit (PACU) یا اتاق ریکاوری، سرویس کنترل درد حاد Acute Pain Management Service (APMS) و در فوریتهای پزشکی (بحرانی) تحت نظارت مستقیم پزشک متخصص بیهوشی ایفای نقش مینمایند.
فارغ التحصیلان هوشبری توانایی کار با دستگاه های اندازهگیری گازهای خون و سایر وسایل مربوط به رشته بیهوشی نظیر دستگاههای مختلف بیهوشی در اتاق عمل و استریلیزاسیون آنها را دارند. بیهوش ساختن بیمار زیر نظر متخصص و مراقبت های قلبی و تنفسی و بهوش آوردن او در پایان عمل، درد شناسی احیای قلبی ریوی و انجام بی حسی ناحیه ای از دیگر توانمندیهای یک متخصص هوشبری است.
رشته ی هوشبری از زیرگروه های ۱ رشتههای علوم تجربی است و ضرایب دروس اختصاصی برای این رشته عبارت است:
زمین شناسی:۰ | زیست شناسی:۴ | شیمی:۳ | فیزیک:۲ | ریاضیات:۲ |
توجه: همهی دروس بالا اختصاصی بوده و ضریب همه در ۳ ضرب میگردد.
کاردانی هوشبری
دوره کاردانی هوشبری یکی از دورههای آموزش عالی (از شاخههای پیراپزشکی) است و هدف آن تربیت نیروی انسانی کارآمدی است که هر ۱ یا ۲ نفر از آنها بتوانند به عنوان دستیار یک متخصص بی هوشی زیر نظر وی در یک بخش اتاق عمل انجام وظیفه نمایند.
فارغ التحصیلان هوشبری توانایی شناسایی دستگاه های اندازه گیری گازهای خون و سایر وسایل مربوط به رشته بیهوشی و تنظیم و کاربرد آنها شناسایی دستگاه های مختلف بیهوشی در اتاق عمل واستریلیزاسیون آنها بیهوش ساختن بیمار زیر نظر متخصص ومراقبت های قلبی و تنفسی وبیدار کردن او در پایان عمل درد شناسی احیای قلبی ریوی وانجام دادن بی حسی ناحیه ای وغیره در موارد کلینیکی پرستاری به روش علمی و مراقبت از بیماران بد حال را دارند.
با توجه به تعدد اعمال جراحی به منظور کمک به متخصصین هوشبری تشکیل دوره کاردانی و کارشناسی هوشبری و تربیت افرادی کاردان و کارشناس در این زمینه و بکار گماردن آنها در بخش های هوشبری زیر نظر متخصصان این رشته میتواند به استفاده بهینه از کار متخصصان بیهوشی بیانجامد.
رشته هوشبری در هر مقطعی که باشد محل کارش مراکز درمانی است. هوشبری یکی از حلقه های تکمیل کننده تیم درمانی است که جهت بهبود بخشیدن به شخص بیمار در مرکز درمانی حضور دارد.
فارغالتحصیلان هوشبری در صورت تمایل به ادامه تحصیل در رشته مرتبط میتوانند از طریق رشته کارشناسی بیهوشی یا پرستاری اقدام نمایند. ادامه تحصیل کاردانی هوشبری در مقطع کارشناسی بیهوشی یا پرستاری به صورت ناپیوسته و در مقطع کارشناسی ارشد در رشته های پرستاری، آناتومی، فیزیولوژی و دیگر زیر شاخه های علوم پزشکی امکان پذیر خواهد بود که در صورت پذیرفته شدن در هر یک از رشته های کارشناسی ارشد مذکور، شرح وظایف فرد تغییر یافته و از رشته هوشبری خارج می گردد (ادامه تحصیل در این رشته تا دکترای بیهوشی امکان پذیر نمی باشد)
کاردان ها و کارشناسان هوشبری نمیتوانند مستقلاً به امر هوشبری بپردازند و موسسات و بیمارستان ها حق ندارند آنان را مستقلاً بکار گمارند.
درسهای رشته در مقطع کاردانی
جمعیت شناسی. آناتومی. اصطلاحات هوشبری. اصول پرستاری. اصول مراقبت های ویژه. بیماری شناسی. تربیت بدنی. تنظیم خانواده. رفتار در اتاق عمل. روش احیاء قلبی و ریوی. روش بیهوشی ۱و ۲ و ۳ و ۴ . زبان عمومی. فارسی عمومی. فورماکولوژی ۱ و ۲ . فیزیولوژی ۱و ۲ – فیزیک .کارآموزی در عرصه. معارف اسلامی ۱ . معرفی بیمار. میکروب شناسی
نحوه پذیرش در هوشبری
در رشته هوشبری نیز مانند دیگر شاخه های پزشکی نمی توان بدون کنکور به تحصیل پرداخت، بنابراین باید ابتدا در کنکور تجربی شرکت کنید. این رشته یکی از شاخه های پیراپزشکی می باشد.
دوره ی کاردانی ۲سال طول می کشد. در صورت تمایل به ادامه تحصیل می توان در مقطع کارشناسی ناپیوسته و کارشناسی پیوسته تحصیل کنید. همچنین درسها به صورت نظری، عملی و کارآموزی به دانشجویان ارائه میشود.
پس از پایان کاردانی میتوانید در مقطع کارشناسی بی هوشی، پرستاری، آناتومی، فیزیولوژی و یا دیگر شاخه های علوم پزشکی به ادامه تحصیل بپردازید. درضمن ادامه تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد رشته هوشبری مورد موافقت مسئولین قرار گرفته و در آینده شاهد این مقطع تحصیلی هستیم.
تعداد کل واحد های درسی این دوره ۶۸ واحد است
عمومی:۱۳
پایه:۱۷
تخصصی و کارآموزی:۲۶
کارآموزی در عرصه :۱۲
که دروس بصورت نظری، نظری – عملی وکار آموزی برنامه ریزی شده است. در یک نیمسال تحصیلی برای هر واحد درس نظری ۱۷ ساعت، درس عملی ۳۴ ساعت، کار آموزی در عرصه ۵۱ ساعت اختصاص می یابد.
کارشناسی هوشبری
سر فصل دروس هوشبری و تعداد واحدها
تعداد کل واحدهای درسی دوره کارشناسی ۱۳۴ واحد به شرح ذیل می باشد:
دروس عمومی :۲۶ واحد
دروس پایه : ۴۱ واحد
دروس تخصصی: ۳۳ واحد
کارآموزی :۱۸واحد
کارآموزی در عرصه :۱۶ واحد
دروس اصلی و تخصصی در دانشگاه
تکنیک عمومی ، فن پرستاری، فیزیولوژی، تشریح ، شیمی آلی و بیوشیمی، بهداشت فردی و همگانی، انگلشناسی و میکروب شناسی، داروشناسی عمومی و تخصصی، جراحی عمومی و تخصصی، اصطلاحات پزشکی و اصطلاحات رایج در کارآموزی عمومی، جراحی زنان و زایمان، بیماریهای داخلی، آسیب شناسی، فیزیک پزشکی و کاربرد آن در، خونشناسی و انتقال خون ، بیهوشی، روشهای احیاء قلبی و ریوی، روانشناسی، کارآموزی در عرصه
ادامه تحصیل
ادامه تحصیل فارغالتحصیلان کارشناسی بیهوشی در مقطع کارشناسی ارشد در رشته های پرستاری، آناتومی، فیزیولوژی و دیگر زیر شاخههای علوم پزشکی امکان پذیر خواهد بود که در صورت پذیرفته شدن در هر یک از رشتههای کارشناسی ارشد مذکور، شرح وظایف فرد تغییر یافته و از رشته هوشبری خارج میگردد (ادامه تحصیل در این رشته تا دکترای بیهوشی امکان پذیر نمی باشد)
نکات کاربردی
پذیرش دانشجوی کارشناسی هوشبری از طریق آزمون سراسری و به صورت متمرکز می باشد.
متوسط طول دوره کارشناسی هوشبری ۴ سال و نظام آموزشی آن مطابق آئیننامه آموزشی مراکز آموزش عالی مصوب ستاد انقلاب فرهنگی است.
رشته هوشبری هدفش تربیت افرادی است که به عنوان دستیار یک متخصص بیهوشی در طول دوره این رشته حداقل ۲ سال است و دروس این رشته به صورت نظری عملی و کارآموزی در بیمارستانها عرضه میشود.
برای علاقهمندان رشته پزشکی که به هر دلیلی موفق به قبولی و تحصیل در رشته پزشکی نشده اند و به جای آن در یکی از رشته های کارشناسی گروه پزشکی و علوم ریاضی و فنی تحصیل می کنند، امکان جالبی وجود دارد. این امکان، کارشناسی به پزشکی ( لیسانس به پزشکی ) نام دارد.
در این روش، علاقه مندان پزشکی می توانند پس از پایان تحصیلات کارشناسی و گذراندن طرح (اگر که رشته آنها طرح داشته باشد)، به شرط داشتن شرایط لازم و در صورت قبولی در آزمون کارشناسی به پزشکی، به ادامه تحصیل در رشته پزشکی بپردازند. در حال حاضر این طرح در یکی از بهترین دانشکدههای پزشکی (علوم پزشکی تهران) اجرا میشود.
برای رشته هوشبری به پزشکی این امکان وجود دارد و شما میتوانید پس از تحصیلات دوره کارشناسی، شانس خود را برای ورود به رشته پزشکی امتحان کنید.
مقایسه هوشبری با پرستاری
رشته هوشبری در مقطع کاردانی و کارشناسی دانشجو می پذیرد اما رشته پرستاری تنها در مقطع کارشناسی پذیرش دانشجو دارد.
تعداد واحد درسی هر دو رشته حدود ۱۳۰ واحد است که حدود ۸ ترم تحصیلی طول می کشد. همچنین این دو رشته تفاوتهایی از نظر تعداد و عنوان واحدهای کارآموزی و نیز واحدهای تخصصی دارند واحدهای کارآموزی رشته پرستاری حدود ۳۹ واحد ولی واحدهای کارآموزی رشته هوشبری حدود ۳۲ واحد می باشد.
رشته پرستاری امکان ادامه تحصیل تا سطح دکترا را در ایران دارد. اما معمولاً تعداد زیادی از پرستاران فقط تا مقطع کارشناسی ادامه میدهند و وارد بازارکار می شوند. اما رشته هوشبری در حال حاضر حداکثر در مقطع کارشناسی پذیرش دانشجو میکند. ولی فارغ التحصیلان کارشناسی هوشبری می توانند در برخی از رشتههای دیگر در مقطع ارشد و دکترا ادامه تحصیل دهند.
تفاوتهای دیگری نیز نظیر ارتباط رشتهها تا سطح دکترا و تعداد شاخههایی (گرایشهایی) که بعدا میتوانید انتخاب کنید، وجود دارد.
محل کار کارشناس هوشبری
محل کار کارشناس بیهوشی در بیمارستان و کلینیکهای جراحی و مراکز اورژانس می باشد. بیشتر تکنسینهای بیهوشی در بیمارستان ها و برخی در مراکز عمل های سرپایی مشغول به کار هستند. کار آنها به صورت تمام وقت است و گاهی در شبها و روزهای تعطیل به صورت شیفتی باید سرکار خود باشند.
محیط کار هوشبران در واقع همان اتاق عمل است که در آن کار می کنند زیرا هوشبران به عنوان دستیار متخصص بیهوشی در بخش هوشبری اتاق عمل مشغول کار هستند. ساعت کار مشخصی ندارند و در صورت لزوم در زمانی که لازم باشد باید در اتاق عمل حاضر شوند. محیط کار هوشبران باید ساکت باشد و آنها کار خود را در سکوت انجام دهند. هم چنین باید با پزشکان در ارتباط باشند.
تفاوت کار پرستار با کارشناس هوشبری
کارشناسان بیهوشی علاوه بر آموختن روش های متعدد جهت بیهوش کردن و حذف درد در فرایند درمان، به علت مسئولیتی که دارند، از لحاظ اطلاعات دارویی و شناخت انواع بیماری ها واحد های بیشتری را سپری می کنند. رشته بیهوشی نسبت به پرستاری یکسری آموزش ها و دروس تخصصی دارند که باعث متمایز شدن این رشته از پرستاری می شود به نحوی که یک پرستار نمیتواند وظایف یک هوشبر را انجام دهد ولی عکس این قضیه تا حدی صادق است.
به طور کلی از آنجا که هوشبری تخصصی تر از پرستاری است، بازار کار محدود تری نیز نسبت به پرستاری دارد چرا که یک پرستار در صورت نیاز میتواند در تمامی بخش های یک بیمارستان فعالیت کند اما هوشبر خیر.
وظایف کارشناس بیهوشی
استرلیزه کردن و آماده کردن دستگاه های مربوط به بیهوشی در اتاق عمل
آماده کردن داروها و سایر تجهیزات لازم برای بیهوشی
آماده کردن اولیه بیمار برای بیهوشی
کمک به متخصص بیهوشی در امور مختلف از جمله هوشبری، احیای قلبی و ریوی و …
تزریق داروها، خون یا فرآوردههای خونی به بیمار مطابق با دستور متخصص بیهوشی
انجام برخی از بیهوشیهای سطحی زیر نظر متخصص بیهوشی
مراقبت قلبی و تنفسی مداوم از بیمار در طول عمل
کنترل بیمار پس از عمل در ریکاوری، بیدار کردن و انجام مراقبتهای لازم از او
انجام مراقبتهای ویژه از بیماران بدحال
با بررسی نمونه کارنامههای داوطلبان در سال ۹۶-۹۵ به دست آوردن حدود میانگینهای زیر برای قبولی در رشتهی هوشبری لازم است:
قبولی هوشبری دانشگاه دولتی روزانه —-> میانگین ۴۰ و ۲۰ درصدی دروس(به ترتیب) عمومی و اختصاصی
درصد و نمونه کارنامه قبولی رشته هوشبری در کنکور ۹۶-۹۵
هوشبری دانشگاه شهید بهشتی -روزانه(منطقه۱)
هوشبری دانشگاه علوم پزشکی تهران-روزانه(منطقه۱)
هوشبری دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی-روزانه(منطقه ۲)