علم اطلاعات و دانش­ شناسی – Information Science and Science

علم اطلاعات و دانش شناسی نامی است که به جای کتابداری پیشنهاد شده و این رشته را تغییر داده است؛ زمان زیادی نیست که رشته کتابداری وارد ایران شده اما در این مدت کوتاه با تغییرات عمده‌ ای مواجه شده است. از تغییرات مداوم سرفصل‌ ها گرفته تا تغییر نام رشته به درخواست کتابداران.

اما با وجود تغییر نام در دو سال گذشته هنوز نام علم اطلاعات و دانش شناسی میان دانشگاهیان و حتی دانشجویان این رشته جا نیفتاده و نام کتابداری که این رشته را به امانت کتاب در کتابخانه‌ها تقلیل می‌دهد، همچنان برقرار است.

رشته کتابداری برای داوطلبان کنکور جذابیت چندانی ندارد و شاید جزء آخرین انتخابات داوطلبان کنکور است.

ناشناخته بودن این رشته تا حدودی از مزایای این رشته هم محسوب می‌شود تا جایی که سرریز دانشجویان در این رشته دیده نمی‌شود و از خطر اشباع در امان مانده است!

اما این رشته از نظر فرصت شغلی گسترده و متنوع است. علاوه بر کار در کتابخانه‌ها، برنامه‌نویسی، انجام پروژه‌های نهادهای مختلف، شرکت‌های دانش‌بنیان و مراکز اطلاع‌رسانی شرکت‌ها از دیگر فرصت‌های شغلی این رشته است.

طرح درس‌هایی که برای این رشته انتخاب شده به سمت کامپیوتر رفته است. دانشجوی رشته علم اطلاعات و دانش شناسی باید واحدهای برنامه‌نویسی، نرم افزار، سخت‌افزار، شبکه، سیستم‌عامل و … را بگذراند. قسمتی از طرح درس‌ها کتابداری سنتی است و بخش دیگر مرتبط با کامپیوتر است.

 توجه: امکان تحصیل در این رشته برای هر سه گروه آزمایشی ریاضی. تجربی. انسانی وجود دارد (شناور)

رشته علم اطلاعات و دانش شناسی از زیرگروه‌ های ۴ گروه آزمایشی علوم تجربی است و ضرایب دروس اختصاصی برای این رشته عبارت است:

رشته علم اطلاعات و دانش شناسی از زیرگروه‌های ۱ گروه آزمایشی ریاضی و فنی است و ضرایب دروس اختصاصی برای این رشته عبارت است:

رشته علم اطلاعات و دانش شناسی از زیرگروه‌های ۵ گروه آزمایشی علوم انسانی است و ضرایب دروس اختصاصی برای این رشته عبارت است:

نکات:

در حال حاضر رشته کتابداری و اطلاع رسانی در ۲ گرایش پزشکی و غیرپزشکی در دانشگاه­ های ایران تدریس می­ شود.

رشته کتابداری پزشکی در دانشگاه­ های علوم پزشکی و رشته کتابداری غیرپزشکی در دانشگاه ­های سراسری، آزاد اسلامی و پیام نور به صورت علمی و با گرایش­ های مختلف از جمله مطالعات آرشیوی، اطلاع رسانی، کتابخانه­ های دانشگاهی و …تدریس می شود.

همچنین امکان ادامه تحصیل در این رشته در مقاطع کارشناسی ارشد و دکترا در دانشگاه ­های ایران وجود دارد.

در مقطع کارشناسی ارشد دارای گرایش­ های مدیریت اطلاعات، مدیریت کتابخانه های.دانشگاهی، مطالعات کتابخانه­ های عمومی ،مدیریت کتابخانه های دیجیتال، علم سنجی و مطالعات آرشیوی می باشد.

تعداد کل واحدهای درسی علم اطلاعات و دانش شناسی:

دروس پایه کارشناسی علم اطلاعات و دانش شناسی:

روانشناسی عمومی. مبانی فلسفه. مبانی جامعه شناسی. تاریخ ادبیات ایران.ریاضیات عمومی. مبانی سازمان و مدیریت. تاریخ ادبیات جهان. مبانی رایانه و اصول برنامه نویسی زبان عربی ۱ و ۲٫ مقدمات زبانشناسی عمومی. شیوه های مطالعه و …

دروس اختیاری کارشناسی علم اطلاعات و دانش شناسی:

مقدمات آرشیو. آشنایی با طراحی و ساخت صفحات وب. نسخه شناسی. آشنایی با چند رسانه ­ای­ ها. مواد و خدمات کتابخانه برای نوسوادان. اخلاق کتابداری. تاریخ اجتماعی ایران. تاریخ تمدن. فیزیولوژی عمومی. تاریخ علوم. تاریخ هنر. جغرافیای شهری و روستا نشینی. آشنایی با مدارک فنی و مهندسی. آشنایی با سیستم­ های اطلاعاتی و ….

آینده شغلی و بازار کار در رشته علم اطلاعات و دانش شناسی:

فارغ التحصیلان این رشته علاوه بر کتابخانه ­های آموزشی، عمومی، دانشگاهی و تخصصی در مراکز پژوهشی و سازمان­ های دولتی و غیردولتی، مراکز آرشیو و اطلاع­رسانی (اعم از آرشیو فیلم، عکس، نقشه، پوستر، اسلاید، ویدیو ، نوار صدا، صفحه و اسناد و مدارک و… )، مراکز اسناد و مدارک و موزه ها می­ توانند در حوزه اطلاع رسانی، طراحی وب سایت­ها و وبلاگ ها مشغول به کار شوند.

در بازار کار آینده این رشته نه تنها کتابخانه های سنتی بلکه سازمان‏ ها، موسسات و شرکت‏ های مختلف با هدف مدیریت و سازماندهی اطلاعات و راهبری و عضویت در تیم های مدیریت دانش و مدیریت محتوای پرتال‏­ های سازمانی؛ مشاوره و گردآوری اطلاعات پژوهشی و تحلیل اطلاعات و معاونت پژوهشی دانشگاه‏­ ها با هدف ارزیابی اطلاعات مربوط به انتشارات علمی و پژوهشی و همچنین پردازش داده های مربوط به تولید علم و نیز اخذ مشاوره در خصوص نظامات رتبه‏­ بندی علمی و دانشگاهی به دنبال جذب فارغ التحصیلان این رشته خواهند بود.

کتابخانه‌های‌ عمومی‌ در سراسر کشور و کتابخانه‌های‌ مدارس‌ در مقاطع‌ مختلف‌ هنوز چشم‌ به‌ راه‌ کتابدارانی‌ هستند که‌ دوره‌های‌ دانشگاهی‌ را طی‌ کرده‌ باشند. کتابخانه‌های‌ دانشگاهی‌ و تخصصی‌ و مراکز اطلاع‌رسانی‌ نیز هنوز آماده‌ پذیرش‌ فارغ‌التحصیلان‌ این‌ رشته‌ هستند‌.

توانایی­ های مورد نیاز رشته علم اطلاعات و دانش شناسی:

هر فردی‌ که‌ دامنه‌ مطالعات‌‌ او گسترده‌تر باشد، قابلیت‌ پیشرفت‌ بیشتری‌ در این‌ رشته‌ دارد.

فراگیری‌ آهسته‌ و پیوسته‌ و شکیبایی‌ و بردباری‌ در برخورد با اطرافیان‌ و پرسش‌ کنندگان‌ نیز دو ویژگی‌ عمده‌ای‌ است‌ که‌ دانشجویان‌ این‌ رشته‌ باید در خود بپرورانند.

گرایش ­ها و دروس امتحانی رشته علم اطلاعات و دانش شناسی در مقطع کارشناسی ارشد بر اساس دفترچه کنکور سراسری ۱۳۹۸

گرایش ­ها و دروس امتحانی رشته علم اطلاعات و دانش شناسی در مقطع دکتری بر اساس دفترچه کنکور سراسری ۱۳۹۸