یکی از شایعترین بیماریهای دنیای امروز افسردگی است که فقیر و غنی، پیر و و جوان، زن و مرد نمیشناسد. کمک به افراد افسرده زمانی اهمیت دو چندان مییابد که یکی از نزدیکان و اعضای خانواده شما به ان مبتلا باشد؛ در این شرایط وظیفه شما تنها یک درد و دل ساده نیست و ممکن است مسئولیت سنگین تری را در درون خود و نسبت به این فرد احساس کنید. بنابراین مهم است که بدانید چگونه و با چه روشهایی میتوانید به درمان افسردگی و فرد افسرده کمک کنید. برای کمک به افراد افسرده باید هوشیارانه عمل کنید. در ادامه برخی از مهمترین نکات در رابطه با فرد افسرده را ذکر کردهایم.
کمک به افراد افسرده
نگرانی در مورد فرد افسرده باعث میشود اطرافیان تمام تلاش خود را برای کمک به او به کار بگیرند؛ پیش از آن که برای کمک به فرد افسرده تصمیم بگیرید، لازم است شناخت کافی نسبت به این بیماری، شدت و علائم آن به دست بیاورید. افسردگی تمام جنبههای زندگی فرد را تحت تأثیر قرار میدهد پس لازم است نسبت به بهبود هر یک از نشانههای این بیماری اقدامات مناسب و متفاوت صورت بگیرد.
همچنین در خانوادههایی که قبلا سابقه افسردگی وجود داشته بهترین کمک این است که از ابتلای اعضای خانواده و نزدیکان پیشگیری کنید. والدین خود را وادار کنید تا زمانهایی را تنها به خود اختصاص دهند و نگرانیهای مداوم را کنار بگذارند.
تشخیص افراد افسرده
در بسیاری از مواقع آشنایان و اطرافیان فرد افسرده مانع درمان او میشوند و با واکنشها و عکس العملهایشان افسردگی فرد را تشدید میکنند. چرا که نشانهها و علائم افسردگی را نمیشناسند. پس حتما برای کمک به فرد افسرده قبل از هر چیزی باید نشانهها و علائم افسرگی را بشناسید تا بتوانید افسردگی را تشخیص بدهید. در ادامه مهمترین نشانهها ذکر شده است:
_از دست دادن علاقه و توجه به مسائل مانند کار، تفریح، ورزش
_از دست دادن علاقه به فعالیتهای مورد علاقه
_کاهش یا افزایش وزن
_کاهش یا افزایش اشتها
_مشکلات و اختلالات خواب
_بی قراری و یا بیش از اندازه حساس و تحریک پذیر شدن
_احساس خستگی شدید و فقدان انرژی
_احساس بی ارزش بودن یا احساس گناه داشتن
_مشکل در تصمیم گیری، تمرکز یا فکر کردن
_حملات گریه
_احساس نا امیدی
_افکار خودکشی یا اقدام به خود کشی
توجه: نشانههای بالا را ممکن است در بسیاری از افراد دیده شود. آنچه احتمال تشخیص افسردگی را بالا میبرد وجود چندین نشانه با هم است؛ به طوری که زندگی و کارآمدی فرد به طرز چشمگیری مختل شده باشد.
نیاز فرد افسرده به کمک اطرافیان
دیدن دوست یا عضوی از خانواده که دچار افسردگی شده است احتمالا بسیار برایتان اذیت کننده است. گاه ترجیح میدهید این موضوع را انکار کنید و با این واقعیت که دوست یا عزیزتان افسرده است مواجه نشوید. در حالی که برای حل یک مسأله باید آن را به همان شکلی که هست قبول کرد. خوب است بدانید تمام نشانههای افسردگی از جمله بی علاقگی، بی انرژی بودن و مواردی از این قبیل تلاشی غیر مستقیم برای دریافت کمک است. گاهی این نشانهها مثل بد زبانی، عصبانیت و پرخاشگری ممکن است باعث رنجش شما شود. این رفتارها با میل خود فرد انجام نمیشود، پس آنها را به خود نگیرید و برای افزایش انگیزه فرد افسرده به دنبال راه چارهای باشید.
چگونه به افراد افسرده کمک کنیم؟
قبل از هر چیز مهم است بدانید فرد افسرده در این موقعیت دردناک گیر افتاده است. درک این موضوع شما را از بسیاری از باورهای اشتباه نجات خواهد داد. فرد افسرده به نصیحتها و جملاتی همچون «تو نباید این حال و روز را داشته باشی؛ یا تو آدم قوی بودی چطور به این حال و روز افتادی؛ یا من از تو توقع بیشتر از اینها را دارم» نیازی ندارد.
این جملات اساسا به او کمکی نمیکند و با طبیعت افسردگی در تضاد است. رفتار با بیمار افسرده دارای حساسیت زیادی است و نباید ساده از کنار آن بگذرید.
راهکارهای کمک به افراد افسرده
راهکارهای زیر به شما کمک میکنند تا در رابطه با فرد افسرده بهتر عمل کنید و او را در درمان این بیماری یاری دهید:
۱- حمایت از فرد افسرده و اطمینان بخشی به او
شخص افسرده باید بداند حتی اگر انرژی و توان صحبت از حال و روز خود را برای کسی ندارد؛ یک نفر در تمام دنیا میخواهد از تمام زوایا و احساساتی که او تجربه میکند خبر داشته باشد. او را مطمئن کنید که گوشی شنوا و همدل با او خواهید بود. وقتی این اطمینان را پیدا کند مکالمات طولانیتر و مؤثرتری با شما برقرار میکند.
۲- توجه به احساسات فرد افسرده
شخص افسرده احساسات مختلف و سنگینی را در طی بیماری تجربه میکند. مهم است که او را تشویق کنید به این احساسات و نام دقیقشان فکر کند. از آنها نترسد و آنها را تک به تک تجربه کند. به او اطمینان دهید که در تمام این مراحل در کنار او هستید.
۳- پرهیز از اصرار زیاد برای تفریح و شاد بودن
در دورههای افسردگی کم پیش میآید که فرد افسرده میل به تفریح و خوش گذرانی داشته باشد. لزومی به اصرار مفرط در این زمینه نیست. او با شما تعارف ندارد. اغلب متوجه خواهید شد وقتی حتی کمی میل داشته باشد، پیشنهاد شما را قبول خواهد کرد. فقط او را از در دسترس بودن خود مطمئن سازید.
۴- ترغیب فرد افسرده برای مراجعه به روانشناس
شخص افسرده را ترغیب به مراجعه به روانشناس کنید. روان درمانگر کارآمد اولویت بسیاری دارد. اغلب افراد افسرده موضوعات مهمی که باید بررسی شوند را با اطرافیان یا دوستان در میان نمیگذارند. از همین رو شما نمیتوانید به درمان افسردگی او به تنهایی بپردازید. او باید در جلسات مشاوره افسردگی با درمانگر ارتباط بگیرد.
گاهی نیز اطرافیان با وجود رعایت نکات ذکر شده نمیتوانند در برقراری ارتباط و کمک به فرد افسرده موفق شوند چرا که ممکن است بیمار از خود مقاومت نشان دهد.
در صورتی که شخص افسرده از افکار خودکشی با شما صحبت میکند یا حدس شما از صحبت هایش میل به خود کشی است؛ این موضوع را جدی بگیرید. گاهی افراد افسرده به سطحی از رنج میرسند که مرگ را تنها راه برای رهایی از آن میبینند. اگر از خودکشی صحبت میکند، خودزنی میکند، یا به دنبال ابزاری برای عملی کردن نقشه خود است؛ هرگز او را تنها نگذارید.
مهم است که صریح اما با لحنی مسلط از میل به این اقدام از او سؤال کنید. اجازه بدهید راجع به این موضوع با شما صحبت کند. برای کمک به افراد افسرده در شرایط بحرانی حتما از یک فرد متخصص در این زمینه مشاوره بگیرید.
درمان افسردگی بسته شدت علائم آن میتواند فرآیندی طولانی مدت و پیچیده باشد؛ بنابراین لازم است برای کمک به فرد افسرده صبر و تحمل و روحیه خود را بالا ببرید.
سوالات متداول
به افراد افسرده چه بگوییم؟
به فرد افسرده بگویید به خاطر او در کنارش هستید و همواره او را حمایت میکنید. فرد افسرده لازم است چنین جملاتی را حتما از زبان شما بشنود. همچنین به او بگویید که نمیدانید دقیقا چه احساسی دارد اما میتوانید او و شرایطش را درک کنید.
چگونه به بیمار افسرده انگیزه دهیم؟
میتوانید از راهکارهای بسیاری در این زمینه استفاده کنید؛ به او پیشنهاد دهید تا همراه شما به پیاده روی ۱۰ دقیقهای بپردازد. همچنین تلاش برای کاهش استرس در فرد افسرده به افزایش انگیزه در او کمک میکند.