آزادی در خانواده یکی از مسائلی است که افراد با توجه به تربیت، محیط، تحصیلات و فرهنگ دیدگاه های متفاوتی نسبت به آن دارند. آزادی یکی از اصول اساسی برای رشد افراد در جامعه می باشد. مردان و زنانی که نتوانند به راحتی نظرات خود را بگویند، از بیان ایده هایشان ترس داشته باشند و یا نتوانند علایق خود را دنبال کنند، چگونه می توانند برای خود و جامعه فردی مفید باشند؟ شکوفایی استعدادها و توانایی های بالقوه بدون آزادی میسر نخواهد بود. عدم اطلاع از چگونگی اعمال خواسته ها مخصوصا بین والدین و فرزندان، مشکلات متعددی را در برهه های مختلف زندگی ایجاد می کند. در ادامه برای درک بهتر موضوع با ما در ادامه مطلب همراه باشید.

آزادی در محیط خانواده

آزادی درون خانواده به طور ساده می توان گفت شامل آزادی هایی است که منبع قدرت در خانواده (مادر یا پدر) برای فرزندان و دیگر اعضای خانواده خود قائل می شوند. این آزادی ها شامل آزادی بیان و اظهار نظر دربارۀ مسایل مهم خانواده، بیان عقیده، انتخاب نوع پوشش، آزادی رفتار و انتخاب مسیر زندگی می شوند. در بسیاری از خانواده ها این آزادیها از فرزندان سلب می شود و یا گاهی به اشتباه در دادن آن ها، افراط می شود؛ هر دو حالت آسیب هایی به فرزندان وارد می کند.

آزادی پدر در خانواده

آزادی مردان در خانواده از جمله مسائلی است که باید برای حفظ سلامت خانواده به آن پرداخته شود. از دیرباز قدرت خانه در دست مردان بوده و اگر مردی این قدرت را به همسرش واگذار می کرد به عنوان فردی زن ذلیل هدف تمسخر دیگران می شد. به مرور زمان دیدگاه افراد به زندگی تغییر کرده و برای آزادی مردان نیز چهارچوب هایی تعیین شده است. اما با وجود تمام این تغییرات، هنوز هم پدر و مرد در خانه به مانند ناخدای کشتی می باشد.

آزادی مادر در خانواده

آزادی زن در خانواده از جمله موضوعات بسیار بحث برانگیزی است که در طی سالیان سال در جوامع مختلف باعث اختلافات و حتی گاه هرج و مرج شده است. بسیاری از زنان حتی از حقوق خود مطلع نبوده و در زندگی شان متحمل سختی های زیادی می شوند. با تغییراتی که جایگاه زنان در جامعه پیدا کرده اند امروزه می توانند راحت تر از حقوق خود دفاع کنند. بسیاری از زنان هنوز هم در خانوده مورد آزار و خشونت قرار گرفته و محدودیت های زیادی را به جان می خرند. در خانواده هایی که زنان قدرت حرف زدن و تصمیم گیری ندارند، فرزندان نیز نمی توانند به طور مناسب رشد کنند.

آزادی فرزندان در خانواده

از بحث حد و مرزهای زن و مرد بگذریم، آزادی فرزندان در خانواده بیشتر مورد توجه والدین و خانواده ها می باشد. اینکه فردی در جامعه بتواند به طور موثر در نقش های مختلف عمل کند، مستقیما وابسته به خانواده و تربیتی است که از دوران کودکی شده است. فرزندانی که هیچ نوع محدودیت های زیادی داشته اند، در جامعه افرادی سرخورده، پرخاشگر، وابسته، بی هدف و بی انگیزه و… می شوند. بر عکس فرزندان خانواده هایی که بیش از حد آزاد بوده اند؛ دارای ویژگی هایی مثل نداشتن شفقت و همدلی، خودمحوری، خودشیفتگی و دیگر مشکلات و انحرافات در زندگی شخصی شان می شوند. 

آزادی های پسران

دادن آزادی های بیش از حد به پسران تبعات خطرناک تری را در پی دارد. چرا که پسران در آینده عنصر اصلی خانواده خود خواهند بود و باید برای پذیرش مسئولیت خانه و همسر خود آماده شوند. آزادی های افراطی سبب عدم مسئولیت پذیری آنها نسبت به همسر و فرزندان در آینده می شود حتی در بسیاری موارد پسرانی ک این گونه تربیت شده اند به سمت روابط فرازناشویی و اعتیاد رو می آورند. چرا که از همان کودکی هیچ چهارچوب و الگوی تربیتی برای آنها مشخص نشده است. از طرف دیگر سلب آزادی پسران در خانواده باعث کاهش اعتماد به نفس آنها می شود و با محدودیت شدید نیز نمی توانند برای شغل، رشته تحصیلی و انتخاب شریک زندگی تصمیمات قاطع بگیرند.

آزادی های دختران

دختران از آن جهت که حساس ترند، نیاز به توجهی ویژه از سوی والدین دارند. دختران نیز در خانه باید به اندازه پسران از حقوقی برخوردار باشند. محدود کردن بیش از حد دختران و کنترل مداوم آنها باعث شکل گیری عقده ها و احساس کمبود در دختران می شود. دخترانی که محدودیت زیادی داشته اند، در بزرگسالی تبدیل به مادرانی بدون اعتماد به نفس می شوند؛ حتی ممکن است برای جبران عقده های گذشته خود، آزادی های بیش از حد در اختیار فرزندانشان قرار دهند.

برخی خانواده ها با نام روشن فکری هیچگونه آزادی را برای دختر خود دریغ نمی کنند. آزادی دختر در خانواده نیز باید دارای چهارچوب بوده تا سلامت او در تمام زمینه ها حفظ شود. 

سخن آخر

با توجه به آن چه گفته شد، آزادی برای هر کدام یک از اعضای خانواده لازم و ضروری است. افراط و تفریط در مقدار آن نه تنها به خانواده بلکه به جامعه نیز آسیب می زند. بنابراین پیشنهاد می شود که زوجین از همان اوایل ازدواج در مورد مسائل مختلف با یکدیگر تبادل نظر کرده و برای حفظ پایداری خانواده در زمان های ناراحتی و تنش به مشاوره خانواده مراجعه نمایند.