مهندسی کشتی
این رشته از گرایش‌های رشته مهندسی دریا بوده و در آن دانش مربوط به اداره فنی امور کشتی‌ها، موتور کشتی و تا حدی بدنه آن آموزش داده می‌شود. مهندس کشتی که مدیر فنی کشتی می باشد، وظیفه تعمیر، نگهداری و راه اندازی موتور کشتی را برعهده دارد.
دانشجویان رشته‌ی مهندسی کشتی پس از گذراندن دروس تئوری، باید ۶ ماه روی کشتی های اقیانوس پیما در خارج از کشور آموزش عملی ببینند. لازم به ذکر است که برای ورود به رشته مهندسی کشتی داوطلبان باید پس از کسب رتبه مناسب در کنکور، در مصاحبه و تست پزشکی نیز شرکت کرده و موفق شوند.
در این دوره علوم و فنون مربوط به اداره فنی امور کشتی‌ها آموزش داده می‌شود و هدف تربیت افراد متخصص در حد کارشناس برای امور فوق است. آموزش این دوره به صورت دروس نظری- عملی- کارآموزی به‌علاوه کارورزی در روی کشتی است. فارغ‌التحصیلان این دوره به عنوان کارشناس، آمادگی و صلاحیت هدایت فنی کشتی‌ها و اداره امور مربوط به تعمیر ، نگهداری آن‌ها و همچنین آمادگی تقبل مسئولیت‌ها و مشاغل فنی مربوط به صنایع دریایی در کارخانجات کشتی‌سازی و سازمانهای وابسته را خواهند داشت. با پیشرفت صنایع دریایی کشور و اولویتی که دولت برای توسعه حمل و نقل دریایی در ایران قائل شده است و با توجه به گسترش ناوگان بازرگانی کشور و طرح ایرانی کردن پرسنل دریایی اهمیت این رشته روشن می‌شود. علاقه‌مندان این رشته باید از سلامتی جسم برخوردار و مایل به کار و مسافرت در دریاها باشند.
از دیگر گرایش‌های مهندسی دریا می‌توان به گرایش‌های کشتی‌سازی و دریانوردی اشاره کرد.
گرایش مهندسی کشتی( از زیرمجموعه‌های مهندسی دریا) از زیرگروه‌های ۱ گروه آزمایشی ریاضی و فنی است و ضرایب دروس اختصاصی برای این رشته عبارت است:
| ریاضی:۴ | فیزیک :۳ | شیمی:۱ |
تعداد واحدهای درسی مهندسی کشتی:
تعداد کل واحدها : ۱۴۰ واحد
دروس عمومی : ۲۰ واحد
دروس پایه :۲۲ واحد
دروس اصلی : ۴۲ واحد
دروس تخصصی : ۴۱ واحد
دروس انتخابی: ۱۵واحد
دروس مشترک در گرایش های مختلف مهندسی دریا
ریاضی، معادلات دیفرانسیل، محاسبات عددی، فیزیک مکانیک، فیزیک، شیمی و خواص مواد، مبانی مهندسی برق، رسمی فنی، استاتیک، دینامیک، مقاومت مصالح، ترمودینامیک، مکانیک سیالات، طراحی اجزاء و ماشین، انتقال حرارت، کنترل اتوماتیک
دروس تخصصی گرایش مهندسی کشتی
شناخت کشتی، الکترونیک ارتباطات، آرشیتکت کشتی، کمک های اولیه، دریانوردی و ملوانی، ماشین دریایی، صافی‌های فرعی، سیستم های انتقال قدرت
موقعیت شغلی مهندسی کشتی
دانشجویان و فارغ التحصیلانی که در رشته مهندسی کشتی تحصیل کردند می‌توانند در رابطه با رشته‌ی خود وارد بازار کار شوند که برخی از مشاغل عبارتنداز:
اشتغال در کارخانه‌های کشتی سازی. مهندس تولید برای طرح های ساختمانی کشتی‌ها. سازمان بنادر و کشتیرانی. مهندسی ناظر برای طرح های اجرایی. فعالیت‌های تحقیقاتی. صنایع دریایی و …
مهندس موسوی‌زادگان استاد دانشکده مهندسی دریایی دانشگاه صنعتی امیرکبیر در همین زمینه می‌گوید: «هر کشتی تجاری نیاز به ۵ مهندس کشتی تحت عنوان مهندس ۱ ، مهندس ۲ الی مهندس ۵ دارد. حال اگر تعداد کشتی‌های تجاری موجود در کشور را حدود ۱۰۰ کشتی تخمین بزنیم، می‌بینیم که حداقل به ۵۰۰ فارغ‌التحصیل مهندسی کشتی نیازمندیم.
در حالی که به طور نسبی هر سال حدود ۵۰ الی ۶۰ دانشجوی مهندسی کشتی از دو دانشگاه صنعتی امیرکبیر و خلیج فارس فارغ‌التحصیل می‌شوند که این افراد در بدو استخدام از مهندسی ۵ شروع کرده و به مرور به مهندسی ۱ می‌رسند. از همین‌جا روشن می‌شود که کشور ما نیاز بسیاری به فارغ‌التحصیلان این رشته دارد. از نظر وضعیت درآمد نیز چون مهندسان کشتی مقداری از حقوق خود را به ارز دریافت می‌کنند، نسبت به مهندسان دیگر درآمد بهتری دارند.
هدف از گرایش مهندسی دریانوردی نیز همچون گرایش مهندسی کشتی، گسترش ناوگان بازرگانی کشور و ایرانی کردن پرسنل دریایی می‌باشد و به همین دلیل بیشتر دانشجویان این گرایش بورسیه ارگان‌های دریایی کشور هستند و پس از آنکه ۱۸ ماه بر روی آب‌های خارج از کشور دوره کارآموزی خود را گذراندند، در ناوگان ارگان بورس دهنده مثل «کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران» و «شرکت ملی نفت‌کش» مشغول به کار می‌شوند.
نکات
توانایی‌های مورد نیاز و قابل توصیه
دانشجویان مهندسی دریا در هرسه گرایش باید در دروس ریاضی و فیزیک قوی بوده و به زبان انگلیسی مسلط باشند چون بیشتر منابع درسی این رشته به زبان انگلیسی است.
همچنین مهندسان کشتی و دریانوردی که به سفرهای دریایی خارج از کشور می‌روند باید به زبان بین‌المللی مسلط باشند.
دانشجویان مهندسی کشتی و دریانوردی باید از سلامت کافی برخوردار باشند و برای همین قبل از پذیرش نهایی در رشته‌های فوق از آن‌ها آزمایشات پزشکی کامل به عمل می‌آید که در این میان سلامت دانشجویان دریانوردی به طور دقیق سنجیده می‌شود چون این دسته از دانشجویان نباید ناتوانی‌هایی نظیر کوررنگی نیز داشته باشند.
کار در دل گستره آبی دریاها و اقیانوس‌ها با همه لطف و جاذبه‌اش دارای دشواری‌هایی نیز هست. برای مثال یک مهندس کشتی یا دریانوردی به دلیل سفرهای دریایی گاه ماه‌‌ها در کنار خانواده‌اش نیست.
