روش های آموزش مغز برای بزرگسالان
اگر می‌خواهید به عنوان یک بزرگسال مغز خود را فعال نگه دارید می‌توانید کارهایی انجام دهید. خبر جالب این است که برای آموزش مغز هیچگاه دیر نیست. شما در هر سنی می‌توانید مزایایی برای مغز خود کسب کنید.
نقض افسانه‌های موجود درباره‌ی مغز
در قدم اول این مطلب را روشن نماییم که با افزایش برنامه‌های آموزش مغز، مردم مطالب زیادی را در مورد فعالیت، تواناییها و… مغز منتشر میکنند.
در ادامه تعدادی از اظهارات معمول درباره‌ی آموزش مغز ذکر شده است:
شما گیر همان چیزی هستید که دارید.
یک دیدگاه قدیمی این است که شما با هر آنچه که دارید متولد شده‌اید و نمی‌توانید در این مورد هیچ کاری انجام دهید. به‌عنوان مثال اگر حافظه‌ی ضعیفی دارید بهتر است یک دفترچه یادداشت با خود داشته باشید تا در یادآوری امور به ما کمک کند. اما پیشرفت‌‌های جالب در تحقیقات علمی نشان می‌دهد که می‌توانید مغز خود را آموزش دهید. مغز یک قابلیت انعطاف مشخص دارد به این معنی که می‌تواند تغییر کند. تحقیقات نشان می‌دهند که شما در هر سنی قادر هستید تفاوت ایجاد کنید.
عمر مغز با بالا رفتن سن کاهش می‌یابد.
دیدگاه عموم بر این است که با بالارفتن سن، اوضاع و احوال بدتر می‌شود. اما شواهد جدید نشان می‌دهند که همیشه اینگونه نیست. در واقع، من حافظه‌ی فعال افراد بین ۵ تا ۸۵ سال را بررسی کردم؛ مهار‌تهای حافظه فعال تا سن بیست سالگی به رشد خود ادامه می‌دهند و در سن سی سالگی به اوج می‌رسند و در حقیقت یک افت کوچک در حافظه‌ی فعال رخ می‌دهد. حافظه‌ی افراد در ۶۰ سالگی همانند حافظه‌ی فعال آنها در ۲۰ سالگی است. بنابراین اکنون شما بهانه‌ای ندارید تا توجیه کنید که چرا در مسیر خود خریدن شیر را فراموش کرده‌اید.
تمام روش‌های آموزش مغز یکسان هستند.
متأسفانه اینگونه نیست. بسیاری از برنامه‌ها ادعا میکنند که مغز شما را آموزش می‌دهد اما همگی آنها مؤثر نیستند. ارزیابی برنامه برای تصمیم‌گیری درباره‌ی اینکه آیا شواهدی دال بر مؤثر بودن برنامه وجود دارد مهم است. بررسی کنید تا مطمئن شوید که سه شرط اساسی در آزمایشات علمی یک برنامه رعایت شده است یا نه.
تنها یک راه برای آموزش مغز وجود دارد.
مغز چهار قطعه‌ی اصلی دارد و مناطق مهمی درگیر هستند تا مغز شما مانند یک ماشین به صورت مداوم و آرام عمل کند. تنها یک روش باعث ایجاد تفاوت نمی‌شود و شما می‌توانید با روش‌های مختلف و از راه های گوناگون به آموزش و تقویت مغز خود بپردازید. چه چیزی می خورید، چه مقدار می خوابید، چه چیزی می نوشید، برنامه روزانه یتان چیست، چه مقدار و چه چیزهایی مطالعه میکنید، چه الگوی رفتاری (آرامش، پرخاش، هیجان، و… ) در زندگی دارید و بسیاری مسایل دیگر در این امر تاثیر مستقیم دارند.
از چیزهایی که برای مغز مفید هستند استفاده کنید
اطمینان حاصل کنید که برنامه‌های آموزشی را که برای آموزش مغز خود به کار می‌گیرید ویژگی‌های مهم زیر را دارا هستند.
آموزش تطبیقی
آموزش تطبیقی به این معنا است که برنامه‌ی آموزشی براساس نیازها و توانایی‌های شما تغییر می‌کند. به این معنی که شما همیشه در یک سطح کار نمی‌کنید بلکه اگر خوب عمل کنید برنامه شما را با سطوح دشوارتری به چالش می‌طلبد و اگر در این مرحله مشکل داشتید، شما را به یک سطح آسان‌تر هدایت می‌کند. آموزش تطبیقی برای ادامه‌ی فعالیت مغز شما اهمیت دارد.
سرعت خود را افزایش دهید
تحقیقات نشان می‌دهند برنامه‌هایی که از تکالیف زمان‌بندی شده برای آموزش مغز شما استفاده میکنند تا مغز سریع‌تر عمل کند باعث ایجاد تفاوت می‌شوند. تمرین تکالیف زمان‌بندی شده باعث ایجاد تفاوت در فعالیت‌های روزانه نیز می‌شود. حتی اگر از برنامه‌ی آموزشی کامپیوتر محور ویا مثلا در مطالعه برای کنکورتان از برنامه ریزی حرفه ای مشاور برنامه ریز استفاده نمی‌کنید، سعی کنید در هنگام حل جدول کلمات متقاطع و یا سودوکو برای خود زمان تعیین کنید. در این صورت به خود هشدار می‌دهد که سریع‌تر عمل کنید و حتی پدیده‌ی «نوک زبان بودن» را از ذهن خود دور خواهید کرد.
به‌طور مرتب ادامه دهید
آموزش مداوم مهم است. اگر از برنامه‌ای تنها یک بار در هفته استفاده میکنید توقع نداشته باشید به نتیجه برسید. تحقیقات نشان داده‌اند که حداقل سه بار در هفته لازم است آموزش ببینید تا حداکثر مزایای را برای مغز خود مشاهده کنید. پس تنبل نباشید و آموزش را شروع کنید و البته برنامه های تکرار و مرور برای همه ی مطالب بگذارید؛ هیچ ذهنی تقویت نمی‌شود و هیچ یادگیری عمیقی صورت نمی‌پذیرد مگر به تکرار و ترتیب.
بازی تتریس یک بازی قدیمی مورد علاقه‌ی بسیاری از مردم است. این بازی از قطعه‌های رنگی چرخشی به گونه‌ای تشکیل شده است که شما از رسیدن به بالاترین قسمت صفحه اجتناب میکنید. با هر مرحله‌ای سرعت تلاش بازیکن نیز افزایش می‌یابد. امروز طرفداران تتریس می‌توانند بدون اینکه سرزنش شوند بازی کنند زیرا شواهد علمی طرفدار آنها است. تحقیقات نشان می‌دهند که حافظه‌ی فضایی پس از بازی تتریس تقویت می‌شود. این همه‌ی ماجرا نیست بلکه برخی از دانشمندان مشاهده کرده‌اند که بعد از بازی تتریس، تغییرات فیزیکی برای یک دوره طولانی در مغز رخ می‌دهد و مغز به‌طور بسیار مؤثرتری در برخی از تکالیف عمل می‌کند. هیچ نتیجه‌ی زبان‌بخشی برای چرخاندن این قطعه‌های رنگی روی صفحه دیده نشده است.
آیا باید با معماها خداحافظی کنیم؟
در تحقیقی که اخیراً انجام شده است مردم اعلام کرده‌اند که ترجیح می‌دهند به جای کتابچه‌های معما از محصولات کامپیوتری استفاده کنند. شاید این بتواند توضیح دهد که چرا محصولات آموزش مغز در سال‌های اخیر سر به فلک کشیده‌اند. اما سعی کنید از پازل‌ها و بازی‌های تخته‌ای دست نکشید. شواهد نشان می‌دهند که این فعالیت‌ها مغز شما را فعال نگه می‌دارند. حتی کودکان مدرسه‌ای هم از بازی‌های تخته‌ای مانند حروف‌چین بیشتر از بازی‌های کامپیوتری سود می‌برند. بنابراین بازی با کلمات، حل جدول و بازی حروف‌چین آخر شب با هر فردی در اطرافتان را متوقف نکنید زیرا این فعالیت‌ها برای مغز شما عالی هستند.
در مقاله ی دیگری مرتبط با همین بحث روش های یادگیری مغز را به صورت مشروح برایتان مطرح کرده ام که می‌تواند در فرآیند یادگیری کمک فراوانی برایتان داشته باشد.
