نمایش
رشته نمایش یکی از رشته های زیرشاخه هنر می باشد که موضوع خود را از طریق انسان ، بدون واسطه برای انسان عرضه می نماید. نمایش بر پایه دو نوع بیان ، گرایش به گفتار و گرایش به رفتار است که گرایش به گفتار ، نمایش هایی از قبیل نقالی ، تعزیه و… و گرایش به رفتار ، نمایش هایی را از قبیل ایمایی ( پانتومیم ) بوجود می آورد .
رشته نمایش در سال های اخیر به عنوان یک رشته هنری در آموزشگاه های آموزش عالی تدریس می شود. رشته نمایش در دوره کارشناسی یکی از دوره های آموزش عالی است که هدف آن تأمین افراد متعهد و متخصص در این رشته است به نحوی که بتوانند نیازهای روز افزون جامعه اسلامی را در زمینه های مختلف مربوط به نمایش شامل ادبیات نمایشی، بازیگری، کارگردانی، صحنه آرایی و نمایش عروسکی را پاسخگو باشند.
الف) گرایش ادبیات نمایشی
ادبیات نمایشی از بخش های اصلی و پایه ای هنرهای نمایشی می باشد و علاوه بر اینکه به سنت ها و تاریخ ادبیات نمایشی در ایران و جهان می پردازد، به اصول و فنون و شیوه های نگارش متون دراماتیک هم می پردازد. ادبیات نمایشی واسطه ادبیات و صحنه نمایش است و رویکردی ادبی- نمایشی دارد. با توجه به ادبیات غنی فارسی، رشته ادبیات نمایشی می تواند رشد بسیار خوبی در کشور ما داشته باشد.
هدف رشته ادبیات نمایشی تربیت متخصصانی است که توانایی نگارش انواع متون نمایشی در حوزه فرهنگ فارسی را داشته و در حوزه نقد و بررسی و پژوهش نیز توانمند باشند.
توانایی های لازم:
تسلط به زبان فارسی: ذهنی پویا و خلاق، صبور و با حوصله، دارای اطلاعات دقیقی در مورد اقتصاد، روانشناسی، جامعه شناسی، فرهنگ و ادبیات ایران و جهان.
درس‌های این رشته در طول تحصیل
دروس مشترک در گرایش‌های مختلف نمایش
تاریخ نمایش، جامعه‌شناسی، آشنایی با ادبیات کهن ایران و جهان، آشنایی با هنرهای تجسمی، اصول و مبانی ارتباطات، آشنایی با هنر در تاریخ، آشنایی با ادبیات معاصر ایران و جهان، فرهنگ عامه و تمثیل‌شناسی، تاریخ فلسفه، آشنایی با تعزیه، مبانی دکور و صحنه‌آرایی، مبانی نمایشنامه‌نویسی، مبانی بازیگری، مبانی نمایش عروسکی، روش تحقیق و تدوین پایان‌نامه، نمایش در ایران.
دروس تخصصی گرایش ادبیات نمایشی:
آشنایی با متون فارسی‌نمایشی ، تاریخ ادبیات نمایشی ، اصول و فنون نمایشنامه‌نویسی، داستان‌نویسی، سبکهای ادبی جهان، نقد در نمایش ، شخصیت‌شناسی، دیدن و تحلیل نمایش، آشنایی با فیلمنامه‌نویسی، نمایشنامه‌نویسی رادیو و تلویزیون، پایان‌نامه
دانشگاه های پذیرنده رشته ادبیات نمایشی در انتخاب رشته هنر
ب) گرایش کارگردانی:
کار هنری کارگردان را می‌توان به دو مرحله تقسیم کرد.
مرحله اول: تهیه و تدارک و مشتمل بر انتخاب متن، تجزیه و تحلیل آن و انتخاب بازیگر
مرحله دوم: کار عملی با بازیگران
دروس تخصصی گرایش کارگردانی:
کارگردانی، تحلیل نمایشنامه، نمایش ایمائی، امکانات صحنه، موسیقی صحنه، موسیقی در نمایش، شیوه‌های نمایش در ایران، سبک‌ها و شیوه‌های اجرا، ماسک و گریم، دکور، اصول کارگردانی نمایش رادیوئی، دیدن و تحلیل نمایش، اجرای کارگاهی نمایش‌های ایران، ترکیب در صحنه، اصول کارگردانی نمایش تلویزیونی، پایان‌نامه.
دانشگاه های پذیرنده رشته کارگردانی تلویزیون در انتخاب رشته هنر
ج) گرایش بازیگری:
بازیگری در مفهوم حرفه‌ای آن، کشف حقیقت بی هیچ ابهامی در گفتار نویسنده و انتقال این کشف به تماشاگر است. در واقع بازیگر، یعنی کسی که با صداقت تمام به آنچه بر روی صحنه می‌گذرد، ایمان داشته باشد و با تمام وجود نقش خود را بر روی صحنه تجربه کرده و در واقع بر روی صحنه زندگی کند.
به بیان ساده تر بازیگری اجرای نمایش بر روی صحنه، تلویزیون، رادیو، فیلم، تصاویر متحرک یا جا‌های دیگر برای سرگرمی، اطلاع رسانی یا آموزش. بازی کردن نقش‌های جدی یا کمدی با سخنرانی، اشاره و حرکات بدن است.
مهارت و توانمندی های مورد نیاز بازیگری
- هوش و خلاقیت
- کار تیمی خوب
- استقامت، انرژی و توان و تناسب بدنی
- سازگاری و توانایی انطباق سریع با شرایط و افراد
- انضباط و سخت کوشی
- آشنایی با گروه های مختلف مردم، آداب و رسوم، ویژگی های گفتاری و رفتاری آنها – برای ایفای نقش بهتر و واقعی تر
- انتقاد پذیری بالا – برای پذیرش نظرات و انتقادهای کارگردان، منتقدان و …
دروس تخصصی گرایش بازیگری:
امکانات صحنه، نمایش ایمائی، تحلیل نمایشنامه، بدن، بیان، شیوه‌های نمایش در ایران، ماسک و گریم، سبک‌ها و شیوه‌های اجرا، شخصیت‌شناسی، تربیت حس، بازیگری، اجرای کارگاه‌های نمایش‌های ایرانی، بازیگری سینما، دیدن و تحلیل نمایش، بازیگری رادیو و تلویزیون، پایان‌نامه.
طبق دفترچه انتخاب رشته کنکور سراسری ، پذیرش در رشته بازیگری در دانشگاه های دولتی روزانه ، نوبت دوم ( شبانه ) ، غیرانتفاعی صورت می گیرد . البته در رشته بازیگری دانشگاه آزاد اسلامی هم پذیرش دانشجو دارد .
دانشگاه های پذیرنده رشته ی بازیگری در انتخاب رشته هنر
د) گرایش صحنه‌آرایی:
طراح صحنه خالق اصلی فضای بصری فیلم یا نمایش و مسئول و ناظر ساخت و اجرای دکور و همچنین تهیه لباس بر اساس طرح های از پیش تهیه شده است
یک صحنه‌آرا با توجه به امکانات سالن و دستگاه‌های مکانیکی موجود، فضای کلی نمایش را ایجاد می‌کند و به همین دلیل طراح نور، طراح لباس و چهره‌پرداز زیر نظر وی فعالیت می‌کنند. همچنین یک صحنه‌آرا تلاش می‌کند تا به ساده‌ترین وجه، حس‌های موجود در نمایش را به یاری دکور ایجاد نماید چون حتی یک رنگ نامناسب در صحنه، می‌تواند فضا را مخدوش کند.
دانش و مهارت مورد نیاز
- داشتن شم هنری و علاقه زیاد به این حوزه
- قدرت خلاقیت و تخیل خوب
- مهارت عالی در طراحی
- مهارت های ارتباطی مناسب برای همکاری با سایر عوامل
- توان رهبری گروه طراحی صحنه و لباس
- مهارت سازماندهی
- دقت زیاد و توجه به جزئیات
- توانایی تحمل فشارکاری و انجام به موقع پروژه ها
- داشتن اطلاعات و دانش مربوط به حوزه طراحی و مد
- داشتن انعطاف پذیری لازم جهت انجام تغییرات احتمالی
- آشنایی با فرآیند تولید فیلم و تئاتر
دروس تخصصی گرایش صحنه‌آرایی :
طراحی و نقاشی، نقشه‌کشی، شناخت مواد، آشنایی با فضاهای سنتی ایران، آشنایی با طراحی و دوخت لباس، تاریخ تحولات دکور، امکانات صحنه، کارگاه رنگ، پرسپکتیو در صحنه، نور در صحنه، تاریخ لباس در غرب و ایران، ماسک و گریم، شیوه‌های نمایش در ایران، دیدن و تحلیل نمایش، کارگاه دکور و صحنه‌آرایی، اجرای کارگاهی نمایش‌های ایرانی، طراحی صحنه نمایش عروسکی، آشنایی با صحنه سینمائی و تلویزیونی، صوت، پایان‌نامه.
طبق دفترچه انتخاب رشته کنکور سراسری ، پذیرش در رشته طراحی صحنه در دانشگاه های دولتی روزانه ، نوبت دوم ( شبانه ) ، غیرانتفاعی صورت می گیرد
توانایی های لازم:
- داشتن شم هنری و علاقه زیاد به این حوزه
- قدرت خلاقیت و تخیل خوب
- مهارت عالی در طراحی
- مهارت های ارتباطی مناسب برای همکاری با سایر عوامل
- توان رهبری گروه طراحی صحنه و لباس
- مهارت سازماندهی
- دقت زیاد و توجه به جزئیات
- توانایی تحمل فشارکاری و انجام به موقع پروژه ها
- داشتن اطلاعات و دانش مربوط به حوزه طراحی و مد
- داشتن انعطاف پذیری لازم جهت انجام تغییرات احتمالی
- آشنایی با فرآیند تولید فیلم و تئاتر
دانشگاه های پذیرنده رشته ی طراحی صحنه در انتخاب رشته هنر
ه) گرایش نمایش عروسکی:
نمایش عروسکی نوعی بیان هنری است که از طریف عروسک های مختلف با مخاطبان ارتباط برقرار می کند. فنون نمایش عروسکی طوری پیشرفت کرده است که به صورت رشته ای دانشگاهی درآمده است.
در رشته نمایش عروسکی دانشجویان با انواع تکنیک های نمایش عروسکی در زمینه های عروسک گردانی، کارگردانی، طراحی صحنه و نمایشنامه نویسی آشنا می شوند. لازم به ذکر است که دانشگاه ها در رشته نمایش عروسکی به صورت نیمه متمرکز دانشجو می پذیرند.
دروس تخصصی گرایش نمایش عروسکی:
کارگاه نمایش عروسکی، طراحی و نقاشی، فن بیان، نمایشنامه‌نویسی عروسکی، موسیقی در نمایش، شناخت مواد، تاریخ نمایش عروسکی، آشنایی با فضاهای سنتی، موسیقی در نمایش عروسکی، ماسک و گریم، شیوه‌های نمایش در ایران، کارگردانی نمایش عروسکی، طراحی صحنه نمایش عروسکی، آشنایی با ادبیات کودکان، دیدن و تحلیل نمایش عروسکی، بازیگری نمایش عروسکی، کودک و نمایش، پایان‌نامه.
دانشگاه های پذیرنده رشته نمایش عروسکی در انتخاب رشته هنر
توانمندی های دانش آموختگان رشته نمایش
- توانایی تجزیه و تحلیل نمایش نامه
- دکوراسیون و طراحی صحنه
- ارائه گریم شخصیت های ساده
- بازیگری و کارگردانی
- آشنایی با اصول و مبانی ساخت گریم
- آشنایی با اصول نمایش عروسکی
- انعطاف پذیر و توانایی انجام کار گروهی
- نوآوری خلاق
- آمادگی جسمانی خوب
- اندیشه پویا و حس قوی
- اطلاعات عمیق درباره اقتصاد، روانشناسی و…
- صبور و باحوصله
- قلم خوب
آینده شغلی رشته نمایش
فارغ التحصیلان رشته نمایش می توانند باتوجه به رشته تحصیلی خود به فعالیت بپردازند برخی از این فعالیت ها عبارتنداز:
- فعالیت در مراکز دولتی
- وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی
- سازمان تبلیغات اسلامی
- صداوسیما
- گروه های آزاد هنری
امتحان عملی معمولاً در آبان‌ماه و آذرماه به صورت تخصصی برای هر رشته برگزار می‌شود. در گزینش نهایی هر یک از رشته‌های نیمه‌متمرکز علاوه بر نمرات آزمون، نتایج مرحله‌ی دوم نیز ملاک قرار داده می‌شود و اسامی پذیرفته‌شدگان نهایی در اواخر دی‌ماه اعلام می‌شود. داوطلبان پذیرفته شده در مرحله‌ی دوم می‌توانند از بهمن‌ماه مشغول به تحصیل در دانشگاه شوند.
