رشته فلسفه
philosophy
رشته فلسفه یک رشته آموزشی است که کلیه پرسش‌های بنیادی انسان را نسبت به مسائل وجود، هستی، جهان پیرامون انسان و حقیقت انسان بررسی می‌کند؛ پرسش‌هایی که زمانی به ارزش‌های دینی و معنوی بر می‌گردد که همان فلسفه دینی است و زمانی مربوط به ارزش‌های اخلاقی و مبانی ارزش‌های اخلاقی است که به عنوان فلسفه اخلاق آن را می‌شناسیم و گاه مبانی نظام حکومتی را در بر می‌گیرد که همان فلسفه سیاسی است و گاهی نیز شامل مبانی هنر و زیباشناسی و موضوعاتی از این دست می‌شود.
فلسفه را مادر علوم نامیده اند. فلسفه مطالعهی مسائل کلی و بنیادی پیرامون موضوعاتی چون هستی، آگاهی، ارزش، خرد، ذهن و زبان است.
در رشته فلسفه، دانشجویان بیشتر شناخت مفصلی درباره تاریخ فلسفه غرب به دست می‌آورند؛ یعنی سیر تاریخی فلسفه را از فلسفه یونان تا زمان حاضر و تا حدودی نیز سیر تاریخی فلسفه اسلامی را مطالعه و بررسی می‌کنند؛ پس رشته فلسفه در معنای عام آن به فلسفه غرب می‌پردازد.
برای تعریف فلسفه بهتر است که تفاوت آن را با سایر علوم توضیح داد چرا که سایر علوم هریک به بخشی از موجودات عالم هستی می‌پردازند و آنها را مورد مطالعه و بررسی قرار می‌دهند. برای مثال یک گیاه‌شناس از بین همه موجودات هستی فقط گیاه را گزینش کرده و درباره آن سخن می‌گوید و یا یک ستاره‌شناس تنها اجرام آسمانی را مطالعه می‌کند. اما فلسفه درباره یک موجود گزینش شده سخن نمی‌گوید بلکه همه امور را در عالم هستی مورد بررسی قرار داده و با تمام موجودات سروکار دارد. مثلاً در فلسفه از خدا گرفته تا انسان ، از عالم طبیعت گرفته تا ماوراء طبیعت و از روح انسان و موجودات غیرمادی گرفته تا اجسام ، مورد بحث و گفتگو قرار می‌گیرد.
تفاوت دوم فلسفه با سایر علوم نیز در این است که در فلسفه مسائلی عام و کلی که درباره هر موجودی قابل طرح است، مورد مطالعه و تحقیق قرار می‌گیرد.
فلسفه به آن دسته از سؤالهای اساسی که برای ذهن بشر مطرح است و به نوعی جهان‌بینی هر انسان را می‌سازد، پاسخ می‌دهد و از همین‌جا می‌توان نتیجه گرفت که برخلاف تصور کسانی که فکر می‌کنند فلسفه دانش زائد و بیهوده‌ای است و همه نیازهای فکری و علمی بشر را همین علوم و دانش‌های تجربی می‌توانند پاسخ دهند صحیح نیست، بلکه نیاز به فلسفه یک نیاز ذاتی برای ذهن انسان است.
آن دسته از افرادی که دوران دبیرستان خود را در رشته انسانی سپری نموده اند، شناخت بیشتری نسبت به این رشته دارند.رشته‌ی فلسفه به بررسی تک بعدی یک موضوع نمی‌پردازد بلکه هدف این علم، شناخت و بررسی همه‌ی امور هستی بوده و با تمامی موجودات سروکار دارد. مسائلی مانند : شناخت خدا، آفرینش، موجودات فرازمینی، روح انسان و …
در رشته‌ی فلسفه به فلسفه‌ی اخلاق یعنی مبانی ارزش‌های اخلاقی، فلسفه سیاسی یعنی مبانی نظام حکومتی، فلسفه دینی یعنی سؤالاتی که در زمینه ارزش های دینی و معنوی می باشد و … پرداخته می‌شود و با توجه به این مسائل این رشته جزء رشته‌های فرار در دنیا می‌باشد.
این رشته در مورد تمام مسائل و امور موجود در هستی بحث می‌کند؛ حتی پرسش‌هایی که علم به آن پاسخی ندارد.
رشته فلسفه اهمیتی بنیادی در ارتقاء سطح فکری جامعه دارد چرا که هر جامعه نیازمند افرادی است که اهل تفکر و نقادی باشند و مسائل فرهنگی را فهمیده و مبانی فرهنگی را تشخیص دهند و رشته فلسفه وظیفه پرورش چنین متفکرانی را بر عهده دارد.
در مقطع کارشناسی دانشجویان مباحث کلی را در رابطه با تاریخ فلسفه غرب یعنی از فلسفه یونان تا فلسفه‌ی اسلامی مورد بررسی قرار می دهند و گرایش خاصی ندارد اما در کشور ما فلسفه‌ی غرب از فلسفه‌ی اسلامی جدا است؛ یعنی دانشجویان رشته الهیات گرایش فلسفه اسلامی بیشتر با موضوعات فلسفه اسلامی سروکار دارند و دانشجویان رشته فلسفه‌ی غرب نیز سیر تاریخی فلسفه در غرب را بررسی می‌نمایند.
البته در هر کدام از این گرایش ها فلسفه اسلامی و غرب در کنار هم تدریس می‌گردد و در کنار فلسفه غرب دانشجویان با فلسفه اسلامی نیز آشنا می‌شوند و بالعکس.
دروس اصلی و تخصصی:
منطق قدیم، منطق جدید، منتخب متون کلامی و فلسفی، تاریخ فلسفه‌اسلامی، علم کلام، فلسفه اسلامی، فلسفه اخلاق در تفکر غربی، داخلاق در تفکر اسلامی، عرفان نظری، تاریخ فلسفه یونان، تاریخ فلسفه قرون وسطی تا رنسانس، تاریخ فلسفه از بیکن تا هیوم، تاریخ فلسفه از کانت تا نیمه دوم قرن نوزدهم، تاریخ فلسفه جدید و معاصر، فلسفه معاصر و مکاتب جدید قرن بیستم، متون فلسفی به زبان خارجی، متون فلسفی به زبان عربی، متافیزیک در غرب، فلسفه علوم
نکته: میانگین رتبه‌های قبولی در سال گذشته در رشته فلسفه حدوداً ۳۲۰۰ است.
رشته‌ی فلسفه از زیرگروه‌های ۳گروه آزمایشی علوم انسانی است و ضرایب دروس اختصاصی برای این رشته عبارت است:
| ریاضی:۴ | اقتصاد: ۳ | ادبیات اختصاصی:۲ | عربی اختصاصی:۱ | تاریخ و جغرافیا:۱ | علوم اجتماعی:۲ | فلسفه و منطق:۱ | روانشناسی:۱ |
سرفصل دروس فلسفه و تعداد واحدها:
دروس عمومی: ۲۰ واحد
دروس پایه:۱۸ واحد
دروس اصلی و تخصصی:۸۶ واحد
دروس اختیاری:۱۰ واحد
تعداد کل واحدها:۱۳۴ واحد
آینده شغلی فلسفه
رشته ی فلسفه رشته ای مظلوم درکشور ماست و شاید بهتر باشد بگوییم که فارغ التحصیلان این رشته از خود رشته نیز مظلوم تر واقع می شوند؛ با نگاهی به جامعه و مشاغل آن متوجه می شویم که دانشجویان رشته‌ی فلسفه پس از اتمام تحصیلاتشان در یافتن شغل مناسب رشته ی خود دچار مشکل می شوند، حتی در استخدام اموزش و پرورش نیز این مشکلات رایج است، فارغ التحصیلان این رشته بایستی به طور معمول یا به عنوان دبیر و استاد فلسفه به تدریس بپردازند یا در مراکز آموزشی و پژوهشی مانند پژوهشکده های علوم انسانی فعالیت نمایند که در حال حاضر این شغل نیز تنها به افرادی تعلق می‌گیرد که مدرک کارشناسی ارشد و دکتری فلسفه را اخذ نموده باشند و فارغ التحصیلان کارشناسی فلسفه در یافتن شغل مشکلات بیشتری را تجربه می نمایند.
فارغ التحصیلان این رشته می توانند به کارهای پژوهشی و همچنین تألیف کتاب های فلسفی رو بیاورند. همچنین پس از اتمام تحصیلات و داشتن توانایی‌های مورد نیاز می‌توانند در نهادها و سازمان‌هایی مانند صدا و سیما، مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه اسلامی، سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی و … فعالیت نمایند.
فارغ‌التحصیل فلسفه از نظر شغلی یا باید به عنوان استاد یا معلم فلسفه به تدریس فلسفه بپردازد و یا در مراکز پژوهشی مثل دایره‌المعارف‌ها و پژوهشگاه علوم‌انسانی فعالیت بکند که البته در چنین مراکزی بیشتر فارغ‌التحصیلان فوق‌لیسانس و دکترای فلسفه فعالیت دارند و یک لیسانس فلسفه در صورتی‌که فعال و علاقمند باشد، می‌تواند به عنوان دستیار پژوهشگر در بعضی از این مراکز مشغول به کار گردد. متأسفانه این رشته با همه اهمیتش در جامعه ما بسیار مظلوم واقع شده و مورد بی توجهی و بی مهری دست اندرکاران نظام قرار گرفته است تا جایی که فارغ التحصیلان آن حتی موفق به استخدام در آموزش و پرورش که متعارف‌ترین زمینه کاری برای یک لیسانس فلسفه است نمی‌شوند و فارغ التحصیلان رشته های دیگر وظیفه تدریس فلسفه را در آموزش و پرورش بر عهده دارند!
تحصیل در رشته فلسفه
ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر در رشته‌ی فلسفه این‌گونه است که دانشجویان می‌توانند پس از تحصیل در مقطع کارشناسی فلسفه در یکی از گرایش‌های فلسفه، منطق، فلسفه دین، اخلاق و فلسفه هنر در مقطع کارشناسی ارشد ادامه تحصیل دهند و نیز این رشته را تا مقطع دکتری ادامه دهند.
نکات
اگر علاقه مند هستید مسائلی را که در علوم تجربی به آن پاسخی داده نشده بررسی کنید این رشته برای شما بسیار مناسب است .
یکی از راه های افزایش موفقیت در این رشته علاقه‌مند بودن به ریاضیات و مباحث ریاضی است زیرا پلی مناسب برای رفتن به طرف فلسفه است.
آشنایی و داشتن پایه‌ی قوی ریاضیات در این رشته برای دانشجویان ضروری است زیرا با کمک ریاضیات است که می‌توان به قلب شناخت فلسفه هستی رفت.
همچنین برای دانشجویانی که در گرایش فلسفه ی غرب تحصیل می نماند تسلط بر زبان انگلیسی و برای دانشجویانی که در فلسفه‌ی اسلامی تحصیل می نمایند تسلط بر زبان عربی لازم می باشد زیرا که آشنا نبودن با این دو زبان شانس موفقیت شما را در این رشته از شما می‌گیرد و توان مطالعه ی مطالب فلسفی به زبان اصلی را نخواهید داشت.
مهم تر از این مطالب علاقه مند بودن و اشتیاق به مطالعه و تحصیل این رشته می‌باشد زیرا که تنها افرادی می‌توانند در این رشته فرار و پیچیده دوام بیاورند که با عشق شروع به تحصیل در آن نمایند وگرنه ممکن است دلزده و پشیمان گردند و صد البته که این مورد در تمامی رشته ها صدق می نماید.
علاقه‌مندی‌ها: نوعی علاقه ذاتی به فلسفه برای بدست آوردن پاسخ سؤالاتی نظیر روابط علت و معلول در جهان هستی، ضروری می‌باشد.
هرکس ریاضیات یا هندسه نمی‌داند، وارد نشود!! این جمله بر سر در آکادمی‌که افلاطون در زمان خویش تأسیس کرده و در آن فلسفه تعلیم می‌داد، نقش بسته بود. چرا که ریاضیات نیز مانند فلسفه با مسائل ذهنی، انتزاعی و غیرتجربی سروکار دارد و برای موفقیت در ریاضیات بخصوص ریاضیات جدید نیز باید ذهن خود را از مسائل تجربی دور کرده و در حوزه استدلال تعمق و تفکر کرد.
علاقه‌مندی به فلسفه یکی دیگر از عوامل موفقیت در این رشته است؛تنها فردی می‌تواند در این رشته موفق گردد و صاحب‌نظریه باشد که هم قدرت ذهنی و خلاقیت داشته و هم به این رشته بسیار علاقمند باشد.
نقاط اشتراک و افتراق رشته فلسفه با رشته الهیات گرایش فلسفه و کلام اسلامی:
در دفترچه معرفی رشته‌های دانشگاهی آزمون سراسری، با نام فلسفه، در دو رشته برخورد می‌کنیم که یکی رشته فلسفه به معنای عام آن و دیگر رشته الهیات و معارف اسلامی گرایش فلسفه و کلام اسلامی است. حال سؤال اینجاست که این دو رشته چه تفاوتی با یکدیگر دارند؟
رشته فلسفه بطور سنتی بیشتر به آموزش فلسفه غرب می‌پردازد و هرچند که در این رشته به موازات فلسفه غرب، فلسفه اسلامی نیز تدریس می‌شود اما فلسفه اسلامی یک گرایش فرعی تلقی می‌گردد ولیکن در رشته معارف اسلامی گرایش فلسفه و کلام اسلامی تنها به فلسفه اسلامی پرداخته می‌شود.
گرایش‌های ارشد بر اساس دفترچه کنکور ۹۷:
گرایش‌های دکترای فلسفه بر اساس دفترچه کنکور ۹۷
